per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203245
سخن سردبیر
سید یحیی صفوی
feedback.sr@gmail.com
1
تحولات و خیزش های بیداری اسلامی در سال های گذشته، ریشه ها، بازیگران و پیامدهای مختلفی داشته است. استبداد فراگیر رژیم های عرب وابسته در کنار نیازها و مطالبات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی توده ای جهان عرب، زمینه قیام های خونین علیه دیکتاتورهای عمدتا وابسته به غرب را مهیا کرد. در این روند، وسائل نوین ارتباطی و شبکه های مجازی اجتماعی به همراه گروه های نوپای غیر دولتی نقشی پر رنگ ایفا کردند. رشد قدرت و نفوذ گروه های غیر دولتی، به موازات تداوم نقش و تاثیر گذاری بازیگران دولتی صورت گرفت. به عبارت دیگر بازیگران دولتی در فرایند تحولات در خاورمیانه، همچنان اهمیت خود را حفظ کردند و گاه حتی از بازیگران غیر دولتی به منظور پیشبرد اهداف خود بهره جستند که از جمله در پدیده هائی که به جنگ نیابتی تعبیر میشود، تجلی یافته است. این موارد نشان دهنده چشم انداز تغییر بلند مدت در موازنه قدزت و نقشه سیاسی و راهبردی غرب آسیاست. در این تغییر نه تنها شبکه ها و جریانات مردم نهاد، در زندگی سیاسی و اجتماعی کشورهای عرب، اهمیتی فزاینده می یابند، بلکه مناسبات قدرت بین دولت و مردم و نیز دولت با دولت های خارجی دگرگون می شود و لذا ابزارها و شیوه های جدیدی را برای درک و تحلیل معادلات سیاسی و امنیتی منطقه، اجتناب ناپذیر می کند. تحلیل این شرایط بر مبنای الگوهای سنتی قدرت پاسخگو نبوده و باید واقعیات را از طریق الگوهای تحلیلی و پارادایمی متفاوتی درک و تجزیه و تحلیل کرد. به بیان دیگر جهان بطور اعم و منطقه غرب آسیا بطور خاص در حال گذار بسوی پارادایم جدیدی است که رهبر معظم انقلاب از آن به تغییر هندسه جدید قدرت تعبییر میکنند. در شمارههای آتی نشریه سیاست دفاعی میکوشیم تا در حد بضاعت خود ابعاد و مولفههای پارادایم جدید را مورد توجه قرار دهیم.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203245_a1f623ba11bc9498e6a7402eb42eaba2.pdf
فصلنامه سیاست دفاعی
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203246
مؤلفه های داخلی و خارجی تأمین کنندهی امنیت سیاسی از منظر امام خمینی(ره)
منصور حیدری
mansoor.hidary@yahoo.com
1
سید محمدجواد قربی
ghorbi68@yahoo.com
2
مازندران، رامسر، خیابان شهیدعباس مفرد، روبروی مصالح ساختمانی حلاجیان، منزل علیرضا قربی.کدپستی4691954666
با بررسی اندیشههای امام خمینی(ره) میتوان به مؤلفههایی دست یافت که امنیت سیاسی کشور را ارتقا خواهد بخشید و در پرتو این مؤلفهها میتوان ثبات سیاسی و امنیت پایدار را به ارمغان آورد. این مقاله سعی دارد مؤلفههای امنیت سیاسی در اندیشهی امام خمینی را مورد مداقه قرار دهد. سؤال اصلی مقاله این است که مؤلفههای داخلی و خارجی امنیت سیاسی در اندیشهی امام خمینی(ره) کدامند؟ یافتههای مقاله نشان میدهند؛ اولاً، حفظ نظام سیاسی، تقویت نهاد روحانیت، قانونگرایی، صیانت از اسلام، وفاق اجتماعی، مشارکت و حضور مردم، وفاداری متقابل مردم و مسئولان، نفی انحصارگرایی سیاسی، و حاکمیت نظم و قانون از مؤلفههای داخلی تحقق امنیت سیاسی هستند. ثانیاً، استقلال سیاسی، همزیستی مسالمتآمیز، نفی ظلمپذیری، تأسیس تشکلهای بینالمللی مستقل، حمایت از ملتهای مظلوم و زیر نظر داشتن سازمانهای بینالمللی از مؤلفههای خارجی امنیت سیاسی در اندیشهی امام خمینی(ره) محسوب میگردند. برای پاسخ سؤالات از روش تحلیلی-توصیفی و مطالعات اسنادی بهره گرفته میشود و مرجع اصلی بررسی اندیشههای امام، مجموعهی بیستودو جلدی صحیفهی امام میباشد.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203246_3857864eca1388cdf6fb5ee06d0b813b.pdf
امام خمینی(ره)
امنیت سیاسی
اسلام
جمهوری اسلامی
مردم
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203247
کاربست سیاست دفاعی با راهبرد دفاعی و راهبرد نظامی
فتح الله کلانتری
fathollah_kalantari@yahoo.com
1
تهران-لویزان- کوی شهید هاشمی نژاد- بلوک5 پلاک1
این تحقیق با هدف کاربست سیاست دفاعی با راهبرد دفاعی و راهبرد نظامی انجام شده است. پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش زمینهای- موردی انجام گردیده است. جامعهی آماری 227 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونهی 68 نفر تعیین شده است. سیاست دفاعی چندگانه و قابلیتمحور راهنمای عمل و چارچوبی برای راهبرد دفاعی بوده و منجر به اقتدار دفاعی همهجانبه و اقتدار نظامی قابلیتمحور میگردد. اقتدار دفاعی و نظامی از طریق راهبرد بازدارندگی تهاجمی که رازآمیز و مبتنی بر ارعاب است، بهدست میآید. سیاست دفاعی از طریق انعقاد پیمانهای نظامی باعث ایجاد محیط امنیتی کمخطر و همگرایی با سایر کشورهای جهان میشود. راهبرد دفاعی با بهکارگیری مؤلفههای قدرت ملی مانع از بهوجود آمدن تهدیدات نظامی و جنگ سخت میگردد. راهبرد نظامی در نحوهی سازماندهی نیروهای مسلح و انتخاب سیستمهای جنگافزار جهت اجرای مأموریتهای محوله مؤثر میباشد. سیاست دفاعی ارزشمحور و انسانمحور علاوه بر نهادینه کردن فرهنگ مقاومت، باعث تقویت روحیهی استکبارستیزی و صهیونیسمستیزی میشود.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203247_c1727698a2e97de7ffcc608722c4d571.pdf
سیاست دفاعی
راهبرد دفاعی
راهبرد نظامی
بازدارندگی
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203248
درآمدی بر مؤلفههای امنیت توحیدی در سند چشمانداز 1404 ه.ش
محمدعلی شکوهیان راد
cm@shokoohian.ir
1
کارشناس ارشد
سند چشمانداز 20 سالهی جمهوری اسلامی ایران، بهعنوان سندی که همسویی برنامهریزیها و تلاش دستگاههای مختلف را رقم زده است، از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها مورد تأکید قرار گرفته است. از اینرو، شایسته است که بخشی از مجاهدتهای علمی برای تبیین و تولید الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت به نسبت گزارههای این سند صورت پذیرد. از آنجا که هر حکومت برای پیشبرد جامعه نیازمند علوم حکومتداری است؛ یا این مهم را باید تولید نماید یا به علوم غیربومی که تناسبی با فرهنگ و ارزشهای جامعه ندارد، روی آورد که این مسأله باعث وابستگی میشود. رهبر معظم انقلاب در خصوص ضرورت تولید علم بومی و عدم بهکارگیری علوم تولیدی دیگران در جامعه اعتقاد دارند که وجود علم بومی مایهی اقتدار است و دارندهی آن میتواند در سرنوشت و مقدرات دیگر ملتها مداخله نماید.
استفاده از علومی که توسط جهانبینی خاصی تولید گردیده، جامعه را به سمت آن جهانبینی سوق میدهد. از اینرو، تولید علوم انسانی اسلامی یک ضرورت اجتنابناپذیر در جامعهی اسلامی است تا هم از انحراف مسیر جامعه به سمت باورهای مادی و غیرتوحیدی جلوگیری به عمل آید و هم صدور انقلاب اسلامی از طریق نرمافزار حکومتی محقق گردد. یکی از شقوق علمی موردنیاز جامعه، مسألهی امنیت است که متأسفانه در این زمینه هنوز از نظریات ناسازگار با ارزشهای اسلامی استفاده میشود. بنابراین، تبیین مفاهیم و سپس نظریات امنیتی مبتنی بر جهانبینی اسلامی از اهم نیازهاست که باید انجام پذیرد. در این مقاله سعی بر آن است که علاوه بر بیان بخشی از مفاهیم و نظریات امنیت توحیدی، مؤلفههای امنیت توحیدی سند چشماندازه 20 سالهی جمهوری اسلامی بررسی و تبیین گردد. پس سؤال اصلی این است که کدام یک از مؤلفههای امنیت توحیدی در سند چشمانداز 20 سالهی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و همچنین این مؤلفهها از منظر تبیین بر اساس اصول اسلامی و قرآنی چه کیفیت، جایگاه و ارتباطی با یکدیگر دارند؟ برای پاسخ به این سؤال از روش «اجتهادی» و مطالعات کتابخانهای – اسنادی استفاده میگردد و مرجع اصلی این مقاله سند چشمانداز 20 سالهی جمهوری اسلامی میباشد.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203248_82dfccfd948a8adfa57f4de1b7f06de8.pdf
امنیت توحیدی
قدرت لایزال الهی
ایمان
مستقل
مقتدر
پیوستگی مردم و حکومت
سند چشمانداز
سامان دفاعی
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203249
مؤلفهها و شاخصهای نظامی مؤثر بر روابط دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه
سید یحیی صفوی
feedback.sr@gmail.com
1
حمیدرضا حاتمی
hyazdani@ihu.ac.ir
2
محسن مرادیان
mohsenmoradian@hotmail.com
3
دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع) دانشکده علوم و مهندسی دفاعی
حسن یزدانی
روابط ایران و ترکیه، پس از انقلاب اسلامی ایران، تحت تأثیر عواملی چون اسلامگرایی، رقابت ژئوپلیتیکی، رقابت بهمنظور هژمون منطقهای، اقتصادی و سیاسی بوده است. هر دو کشور ایران و ترکیه بر یکدیگر تأثیر دارند و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران از این کشور مهم تأثیرپذیر میباشد، اما در این سالها روابط دفاعی و نظامی دو کشور پیشرفتی نداشتهاند. هدف از این تحقیق شناخت ترکیه و دستیابی به مؤلفهها و شاخصهای نظامی مؤثر بر روابط دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه و تعیین میزان تأثیر آنها بر روی یکدیگر میباشد.
در این پژوهش، نوع تحقیق «کاربردی- توسعهای» و روش تحقیق «توصیفی- تحلیلی» و سؤال اصلی تحقیق «مؤلفهها و شاخصهای نظامی مؤثر بر روابط دفاعی امنیتی جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه کدام است؟» میباشد. مدل مفهومی برگرفته از نظرات اساتید با پرسشنامهی طیف لیکرت خودساخته به آزمون خبرگان گذاشته شد، با ضرایب آلفاگرونباخ 0.956 و لاشهی بیشتر از 0.8 پایایی و روائی آن تأیید گردید. در نهایت، با آزمون فریدمن، همبستگی و تحلیل بارهای عاملی، روابط دفاعی امنیتی با دو مؤلفهی همگرایی و واگرایی نظامی و 19 شاخص به تأیید رسید.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203249_c34559b1cf46b76d7cc1e34e17bf5ff3.pdf
مؤلفه ها و شاخص های نظامی
روابط دفاعی امنیتی
ایران
ترکیه
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203250
تجارت بینالمللی تسلیحات در چارچوب مقررات سازمان تجارت جهانی و استثنائات امنیتی آن
سعید حکیمی ها
hakimiha@yahoo.com
1
مهدی هفتانی
haftani2012@gmail.com
2
تهران، بزرگراه شهید بابایی، دانشگاه امام حسن علیه السلام
تهران- خ فردوسی-بالاتر از خ سرهنگ سخائی-کوچه بانک-پلاک 30-طبقه چهارم
معاملات و نقلوانتقالات بینالمللی تسلیحاتی بهعنوان یک تجارت معظم و راهبردی، از سال 2013 با تصویب معاهدهی سازمان ملل در خصوص تجارت تسلیحات، تحت مقرراتگذاری بینالمللی در آمده است. از آنجا که سلاح نوعی کالاست، اصولاً احکام مربوط به تجارت بینالمللی آن نیز باید بر اساس مقررات سازمان تجارت جهانی و بالاخص موافقتنامهی عمومی تعرفه و تجارت (گات) 1994 تعیین شود. از طرف دیگر، معاهدهی تجارت تسلیحات ضوابط و محدودیتهایی را بهمنظور کنترل و ردیابی تسلیحات معاملهشده در نظر گرفته که با اصل آزادی تجارت در سازمان تجارت جهانی مغایرت دارد. بنابراین، یا ضوابط مندرج در معاهدهی تجارت تسلیحات بایستی به نحوی تعبیر شوند که با مقررات سازمان تجارت جهانی در تعارض نباشند و یا مقررات اخیر به نقع ضوابط مندرج در معاهده تفسیر شود. با توجه به اینکه اصل آزادی تجارت با استثنائاتی در مقررات سازمان تجارت جهانی همراه است؛ بنابراین، هرگونه محدودیت فراروی تجارت آزاد بایستی ذیل استثنائات مصرح در موافقتنامههای سازمان بگنجد. مهمترین این استثنائات تحت عنوان استثنائات کلی و امنیتی به ترتیب در مواد 20 و 21 گات 1994 مطرح شدهاند. چون موضوع و هدف معاهدهی تجارت تسلیحات تضمین و ارتقای صلح و امنیت بینالمللی از رهگذر کنترل تجارت تسلیحات متعارف بوده و مستقیماً به موضوع تسلیحات میپردازد؛ در نتیجه، ضوابط و محدودیتهای مندرج در آن، در چارچوب مادهی 21 گات 1994(استثنائات امنیتی) قابل توجیه و تفسیر بوده و با مقررات سازمان تجارت جهانی و همچنین تعهدات اعضای معاهده بر اساس آن، در تعارض نیست.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203250_183b6ec32b7b443b1f577c217b7e336a.pdf
تسلیحات
سازمان تجارت جهانی
معاهده
امنیت
تجارت
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203251
نقش نظامیان در روند بیداری اسلامی مصر
محمدمهدی مظاهری
mmdmt39@gmail.com
1
اعظم ملایی
azam.molaee@gmail.com
2
مجید کافی
majid.kafi@outlook.com
3
اصفهان خیابان معراج کوچه خادمی بن بست شادمان پلاک 12
مصر از دیدگاه سیاسی و فرهنگی یکی از مهمترین کشورها در جهان عرب و خاورمیانه است که همواره رابطهای پیچیده را بین ارتش، حکومت و گروههای اسلامگرا تجربه نموده است. در همین راستا، بررسی این رابطهی پیچیده بهخصوص پس از بروز بیداری اسلامی و تحولاتی که ناشی از حضور پررنگ نظامیان در مصر پس از مبارک میباشد، حائز اهمیت است. بنابراین،، در این پژوهش به بررسی نقش نظامیان در روند بیداری اسلامی مصر پرداخته شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که در مقطع پیش از پیروزی انقلاب، سیاست و جهتگیری ارتش عبارت بود از تلاش برای نزدیکی به ملت و افزایش مشروعیت مردمی خود، با هدف تصدی پستهای سیاسی و تقویت جایگاه خود در نظام پساانقلابی. پس از پیروزی انقلاب و سقوط مبارک نیز نظامیان کوشیدند با تثبیت جایگاه خود در قانون اساسی و امنیتی کردن فضا، پایههای قدرت خود را تحکیم ببخشند. از سوی دیگر، سیاست نظامیان مصر این است که با معرفی اخوانالمسلمین بهعنوان عامل بیثباتی و رواج خشونت در مصر و نیز تفرقه در بین گروههای اسلامگرا، روند بیداری اسلامی را در مصر مهار کنند.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203251_a03e8e0b5498df88f577040576b362fd.pdf
انقلاب، کودتا
بیداری اسلامی
ارتش مصر
اخوان المسلمین
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203252
بررسی نقش مدیریت بحران در کاهش آسیبپذیری خردهنظامهای اجتماعی جنگ ایران و عراق
ایوب سلطانی نژاد
asoltani196@gmail.com
1
امیر سلطانی
soltani@modares.ac.ir
2
کرمان، ابوذر جنوبی، سی متری حجت ، کوچه 10 منزل سلطانی نژاد
تهران پل گیشا دانشگاه تربیت مدرس
هدف این مقاله بررسی نقش مدیریت بحران در کاهش آسیبپذیری خردهنظامهای اجتماعی جنگ ایران و عراق میباشد. بدین منظور سعی شده است با تأکید بر نظریهی پارسونز، آسیبپذیری خردهنظامهای (زیستی، شخصیتی، اجتماعی و فرهنگی) در ابعاد زمانی بحران مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اینکه از زمان شروع جنگ ایران و عراق بیش از سه دهه میگذرد، روش این تحقیق اسنادی- کتابخانهای میباشد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که در جنگ نظام زیستی آسیب زیادی دید و باعث شد تا بیشتر اهداف برنامهی اول توسعه که توسط خردهنظام زیستى تدوین شده بودند، با ناکامى روبرو گردند، اما مدیریت بحران با کنترل قیمت نفت در جنگ ثابت کرد اقتصاد ایران از آنچه انتظار آن میرفت، انعطافپذیرتر است. خردهنظام شخصیتی هرچند آسیبهای زیادی را متحمل شد، اما مدیریت جنگ امام خمینی(ره)، الگوی منحصر به فردی از مدیریت بحرانهای سیاسی را نشان میدهد. خردهنظام اجتماعی نیز در آغاز جنگ با روی کار آمدن منافقین و گروهکها آسیب زیادی دید، اما مدیریت بحران امام خمینی(قدس سره) با تأکید بر انسجام و وحدت درونی سبب از بین رفتن اختلافات شد؛ و عاقبت، خردهنظام فرهنگى نیز تحت تأثیر جنگ توانست مفاهیم ارزشی نظیر ایثار، مقاومت و دفاع را احیا کند و در سطح جامعه گسترش دهد.
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203252_617d98bc6b86c789cbdb3b1a279c8ad3.pdf
آسیب پذیری
جنگ
خردهنظام
مدیریت بحران
per
دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام
سیاست دفاعی
1025-5087
2654-4971
2015-10-23
23
92
203253
چکیده انگلیسی
سید سعادت حسینی
defencepolicy@yahoo.com
1
تهران دانشگاه امام حسین (ع)
چکیده
https://dpj.ihu.ac.ir/article_203253_816fcc389f2f63b8fb9d63650b95196d.pdf
فصلنامه سیاست دفاعی