2024-03-29T12:22:56Z
https://dpj.ihu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2200615
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
بررسی و مقایسه راهبرد نظامی آمریکا در دو جنگ خلیج فارس
سید حسین
محمدی نجم
رویکرد این تحقیق به مقولهی راهبرد مبتنی بر پویایی و پیچیدگی سیستمهاست؛ بدین معنا که فضای رزم سیستمی است پیچیده و متعامل که زیرسیستمهای آن (مانند سیستمهای خودی و دشمن) ـ بهعنوان جزئی از سیستم اصلی ـ حائز همین پویایی و پیچیدگی هستند. از این منظر، راهبرد بازیگران مختلف در فضای نبرد رفتاری است متغیر که علاوه بر تجارب و دانش پیشین، مدام از محرکهای محیط تأثیر گرفته و متقابلاً بر محیط تأثیر میگذارد. در این تحقیق، راهبرد نظامی آمریکا در دو جنگ خلیج فارس (2003 و 1991) براساس یک الگوی بازخوردی میان مقدورات عینی و ذهنی این کشور و مقتضیات صحنهی نبرد مورد مطالعه قرار گرفته است، صحنهی نبردی که دشمن (ارتش عراق) تنها یکی از مؤلفههای آن است. مقاصد راهبردی، اسناد دفاعی ـ امنیتی، دکترین، فناوری و سازمان رزم از جمله مقدورات عینی و ذهنی آمریکا فرض شده که در بافتار صحنهی نبرد در قالب یک رفتار (راهبرد) پیچیده به منصهی ظهور میرسد و مدام از شکلی به شکل دیگر تغییر مییابد. این تغییر شکل به حدی است که شباهت چندانی میان راهبرد (رفتار) نظامی آمریکا در جنگ 1991 با جنگ 2003 مشاهده نمیشود.
سیستمهای پویا و پیچیده
راهبرد سند
راهبرد صحنه
عملیات تأثیرمحور
دگرگونی دفاعی
مقاصد راهبردی
2009
05
31
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202806_95cc0c9fee23b9924a06656c6af16b3c.pdf
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
مجله سیاست دفاعی شماره 59
مجله
سیاست دفاعی 59
59
59
2014
08
19
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202807_923dc346c2c1536a9f2c1f3e88294494.pdf
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
تحلیل هنجارین رژیم کنترل فناوری موشکی و الزامات دفاعی جمهوری اسلامی ایران
نادر
ساعد
رژیم کنترل فناوری موشکی (MTCR)، یکی از رژیمهای چندجانبه محدود در عرصه کنترل نقل و انتقال بینالملل فناوری و اقلام دوگانه قابل استفاده در تولید و گسترش توانمندی موشکی و پرتابههاست که به ابتکار آمریکا در دهه 1980 شکل گرفته و بهدلیل راهبردهای ملی آمریکا علیه گسترش سلاحهای کشتارجمعی روند رو به گسترشی را در پیش گرفته است. در این تحلیل، بنیادها و چارچوب کارکردی این رژیم، از منظر حقوق بینالملل مورد نقد قرار میگیرد و مبانی توجیهی توانمندی موشکی کشورمان نیز ارائه و ارزیابی میشود.
رژیم کنترل فناوری موشکی
حقوق بینالملل
امنیت منطقهای
صلح و امنیت بینالمللی
چندجانبهگرایی
کنترل صادرات
2009
05
31
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202808_e3125af6ed84d61ca4bdb844d091d426.pdf
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
بررسی تطبیقی الگوهای امنیتی پیرامون جمهوری اسلامی ایران
سید رضا
صاحبی
جمهوری اسلامی ایران به لحاظ موقعیت امنیتی منطقهای در میان چهار حلقه امنیتی با ویژگیهای متفاوت قرار گرفته است.تفاوتهای موجود جنبه ماهیتی داشته و جمهوری اسلامی ایران ناگزیر است برای تدوین دیپلماسی و سیاست دفاعی و امنیتی،ویژگیها و تفاوتهای محیط امنیتی پیرامونی را مورد کنکاش قرار دهد. خلیج فارس در بخش جنوبی، حلقه موسوم به شامات در غرب، آسیای مرکزی و قفقاز در شمال و مجموعه کشورهای شرق شامل افغانستان، پاکستان و هند، این چهار حلقه را تشکیل میدهند. در این نوشتار ابتدا جنبههای نظری الگوهای امنیتی منطقهای و تعاریف مجموعههای امنیتی منطقهای مبتنی بر نظرات باری بوزان بیان میشود و در ادامه ویژگیهای هر یک از مجموعهها و حلقههای امنیتی پیرامون جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار میگیرد. سپس به تفاوتهای ماهوی محیط امنیتی جمهوری اسلامی پرداخته میشود و در نهایت این نتیجه بهدست میآید که الگوهای امنیتی در بخشهای شمال و شرق کشور بیشتر جنبه مشارکتی دارد و در بخشهای غرب و جنوب الگوهای هژمونیک غالب است. بدین ترتیب با ایجاد خطی فرضی از شمال غرب به جنوب شرق کشور میتوان سیاستهای دفاعی و امنیتی را با توجه به الگوهای متفاوت موجود تدوین نمود.
محیط امنیتی
خلیج فارس
شامات
آسیای میانه و قفقاز
الگوهای امنیتی
قطب آسیایی
پیمانهای امنیتی و دفاعی
سیاست دفاعی
2009
05
31
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202809_c1bd4aebf21a59a03ccf75fa770c354a.pdf
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
دکترین امنیتی و دفاعی کشور اتریش
حسن
درگاهی
دکترین امنیتی و دفاعی کشور اتریش در سال 2001 بر مبنای طرح خبرگان به اطلاع دولت فدرال رسید و پس از آن به شورای ملی جهت مشاوره ارائه شد که هنوز دارای اعتبار است. در این دکترین، اتریش متعهد به داشتن سیاست صلحجویانه شده است و باید تمام تلاش خود را برای جلوگیری از ایجاد منازعات خشونتآمیز بهکار بندد. سیاست امنیتی این کشور بر پایهی منشور سازمان ملل و قراردادهای بینالمللی برای حفظ حقوق اساسی و آزادی، مطابق با کنوانسیون حقوق بشر و منشور حقوق اساسی اروپا در پرهیز از جنگ و همزیستی مسالمتآمیز ملتها تعریف شده است. دکترین امنیتی و دفاعی، نشانگر خط مشی سیاست امنیتی اتریش است.
دکترین
سیاست امنیتی
سیاست دفاعی
خط مشی سیاست دفاعی و امنیتی
اتریش
اتحادیهی اروپا
2010
01
19
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202810_2cec61c70cc5f3423abb9e6fa1d8a6ec.pdf
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
الگوی امنیت مشاع: طرحی متفاوت برای یک رژیم امنیتی موفق در خلیج فارس
حسین
هرسیج
مجتبی
تویسرکانی
در بررسی چارچوبهای جایگزین امنیتی برای خلیج فارس، عمدتاً به دو الگوی امنیتی ممکن اشاره میشود که عبارتند از: طرح ثبات هژمونیک و مدل امنیت دسته جمعی. هدف از این پژوهش، بررسی هر یک از این دو رویکرد، بهمنظور تعیین الگویی مناسب برای سیستم امنیت سازنده در خلیج فارس و یافتن مؤثرترین و کارآمدترین طرح جهت برونرفت از چالشهای امنیتی فراگیر در منطقه است. در این راستا مقالهی حاضر، به ارائهی مدل جدید امنیت مشاع در خلیج فارس میپردازد و ضمن بررسی نکات افتراق و اشتراک این الگو با دو مدل پیش گفته؛ پیامدها و نیز موانع استقرار آن را بر میشمارد. یافتههای این تحقیق که براساس روش توصیفی ـ تحلیلی با تکیه بر دادههای عینی ـ تاریخی صورت پذیرفته، نشان میدهد که الگوی امنیت مشاع با توجه به قابلیتهایی که در تحقق منافع طیف گستردهای از بازیگران داراست، مناسبترین الگوی امنیت سازنده در خلیج فارس بهشمار میرود. اولین و اصلیترین گام نیز در جهت اجرایی شدن این طرح، همزیستی مسالمتآمیز دو کشور ایران و آمریکا
الگوی امنیتی
طرح ثبات هژمونیک
مدل امنیت دستهجمعی
مدل جدید امنیت مشاع
چالشهای امنیتی
2009
05
31
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202811_bef114b2c37ae86d87f42dd596d766ae.pdf
سیاست دفاعی
1025-5087
1025-5087
1386
15
59
کاربرد فناوری اطلاعات در برنامهریزی راهبردی
امین
حکیم
مروری بر تجربه فعالیتهایکشورهای پیشتاز نشان میدهد که رویکرد برنامهریزیراهبردی در فعالیتهای آنها بسیار مورد تأکید است. امروزه در هر دولت لزوم برنامهریزی کلان و راهبردیکه مطابق با منافع ملی و تأمینکننده امنیت ملی باشد امری مبرهن بهنظر میرسد و این مهم میسر نمیشود مگر بر پایه داشتن اطلاعات دقیق و بههنگام (بهموقع، سریع و بهروز) که توان برنامهریزی را ارتقاء داده و توان مقابله و عکس العمل را از بیگانگان سلب مینماید. در همین خصوص، بهکارگیری قابلیتهای فناوری اطلاعات در جایگاه عاملی برای تعالی و بهبود روند این نوع از برنامهریزی، نقطه عطف دیگری است که از سوی کشورها و به تبع آن سازمانها مورد اقبال و استقبال فراوان قرار گرفته است که این خود تأکیدی بر اهمیت این موضوع است. از این رو، به جهت ضعف مطالعات و منابع داخلی از یکطرف و ضرورت و اهمیت نوسازی و ارتقای ساختارهای سنتی برنامهریزی راهبردی کشور به صورتی فنی و ماهرانه که در برنامهریزی ملی و سازمانی کشورمان در زمینههای متعدد کارگشا باشد از سوی دیگر، نسبت به طرح این پژوهش اقدام شد. مطالب حاضر، حاصل مطالعات میانرشتهای استکه بر بررسی نحوه اثرگذاری فناوری اطلاعات بر ساختارهای برنامهریزی راهبردی متمرکز است.
فناوری اطلاعات
برنامهریزی راهبردی
سیستم جامع مدیریت راهبردی
منافع ملی
امنیت ملی
2007
07
06
https://dpj.ihu.ac.ir/article_202812_cdacff15c1964451cb44c8c8816c256c.pdf