بررسی عوامل مؤثر بر شکل‌ گیری جنگ از منظر مبانی ارزشی و آموزه‌های دین مبین اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه امام حسین(ع)

چکیده

جنگ اعم از پیشگیرانه، پیش‌دستانه، تحمیلی، سنتی، مدرن برق‌آسا، فرسایشی تمام عیار، محدود، منظم یا نامنظم، همگون و ناهمگون (متقارن و نامتقارن) و همتراز و ناهمتراز  از منظر مکاتب مختلف و نظام سیاسی کشورها و بر مبنای ارزش‌های حاکم بر آن نظام‌ها، تحت تأثیرعوامل مختلفی شکل می‌گیرد. نظر به نگاه متفاوت اسلام به عنوان خاتم ادیان الهی به علل شکل‌گیری این پدیده (جنگ)، هدف این پژوهش بررسی علل وقوع جنگ از منظر مبانی ارزشی و آموزه‌های دین مبین اسلام می‌باشد و به این پرسش اساسی پاسخ می‌دهد: از منظر مبانی ارزشی و آموزه‌های دینی چه عواملی در شکل‌گیری پدیده جنگ تأثیرگذار هستند؟ براین اساس عوامل شانزده‌گانه شناسایی شده‌اند که به طور صریح و روشن به تبیین علت‌های وقوع جنگ از منظر این مکتب پرداخته‌اند. این نوشتار که نتیجه یک طرح پژوهشی است، از حیث هدف، تحقیقی کاربردی، از حیث سطح تحلیل، برخوردار از ماهیتی توصیفی و تحلیلی و از حیث رویکرد و طبقهبندی روش متکی به روش کتابخانهای است. عوامل شانزده‌گانه احصاء شده طیف کاملی از امنیت‌پایدار تحت عنوان پنج ظرفیت برای نظام‌اسلامی شکل می‌دهد که در مبحث نتیجه گیری به آن اشاره شده ‌است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Factors Influencing the Formation of War from the Perspective of Value Principles and the Teachings of Islam

نویسنده [English]

  • ismail khanahmadi
استادیار دانشگاه امام حسین
چکیده [English]

Review: War Whether: Preventive, Preventive, Forced, Traditional, Modern Electric, Complete Erosion, Limited, Regular or Irregular, Symmetric or Asymmetric (Heterogeneous or Uneven). From the perspective of different schools and political systems of countries and based on the values that govern those systems, they are shaped by different factors. Given the different view of Islam as the Divine Khatam of the Divine due to the causes of this phenomenon (war), the purpose of this study is to investigate the causes of war from the point of view of values and teachings of Islam. And to answer this basic question, what are the factors that influence the formation of war from the perspective of value principles and teachings? Sixteen factors have been identified that explicitly analyze the causes of war from the perspective of this school. This article is the result of a research project. In terms of purpose, it is an applied research; in terms of level of analysis, it is of a descriptive-inferential nature and in terms of approach and classification the method relies on the library method. The sixteen factors outlined form the full spectrum of sustainable security called the five capacities for the Islamic system, which is addressed in the conclusions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Factors
  • War
  • Islam
  • Religious Teachings
  • Values
آیات قرآن‌کریم،  ترجمه محمدمهدی الهی قمشه‎ای (1376)،قم: انتشارات لقاء.
امام‌ خمینی(ره)، روح‌الله (1378)، وصیت‌نامه الهی سیاسی (صحیفه انقلاب)، تهران: انتشارات احیاء کتاب.
امام‌ خمینی(ره)، روح‌الله (1369)، صحیفه‌نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشرآثار.
 امام خامنه‌ای، سیدعلی، پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام‌معظم رهبری.         http://www.leader.ir
آخوندی، مصطفی (1381)، نظام دفاعی‌اسلام، تهران: اداره آموزش عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه.
آزادبخت، مروت (1382)، جامعه‌شناسی جنگ، تهران: انتشارات ارتش جمهوری‌اسلامی.
ابن‌اثیر، علی‌بن ابی‌الکرم (1408)، الکامل فی‌التاریخ، بیروت: دارالحیاء العربی.
احمدی، سیروس (1395)، رویکرد جامعه‌شناختی در تبیین وقوع جنگ، مطالعات تاریخی جنگ، سال اول، ش2: 19 ـ 23.
بخاری، ابی‌عبدالله محمدبن اسماعیل بن‌ابراهیم(بی‌تا)، الصحیح‌بخاری، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
بوتول، گاستون (1371)، جامعه‌شناسی جنگ، ترجمه هوشنگ فرخجسته، تهران: نشر شیفته.
بوتول، گاستون (1393)، جامعه‌شناسی جنگ، ترجمه هوشنگ فرخجسته، تهران: نشر علمی ـ فرهنگی.
پیتر، می‌یر (1371)، جامعه شناسی جنگ و ارتش، ترجمه علیرضا ازغندی و محمدصادق مهدوی، چاپ دوم، تهران: نشر قومس.
حافظ‍‌‌نیا، محمدرضا (1381)، مقدمه‎ای برروش تحقیق در علوم‌انسانی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات سمت.
خان‌احمدی، اسماعیل (1384)، تحلیل دفاع ‌مقدس جزوه درسی مقطع کارشناسی، تهران: انتشارات نیروی زمینی سپاه.
خان‌احمدی، اسماعیل و کبیریان، احسان (1391)، بررسی ابعاد جنگ‌ اطلاعات در عصراطلاعات، مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، سال دهم، ش67: 159 ـ 193.
خان‌احمدی، اسماعیل (1394)، اصول و قواعد اساسی‌ رزم، تهران: معاونت تربیت و آموزش نزسا.
خان‌احمدی، اسماعیل (1395)، نقش عراق در تهاجم احتمالی امریکا به جمهوری
‌اسلامی ایران و راهبرددفاعی در قبال آن، رساله دکتری، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع.
خان‌احمدی، اسماعیل (1397)، رسالت نیروهای مسلح در نظام‌ سیاسی اسلام از دید نهج‌البلاغه، مدیریت و پژوهش‌های دفاعی، سال دهم، ش 97.
خراسانی، شرف‌الدین (بی‌تا)، نخستین فیلسوف یونان، تهران: انتشارات سهامی.
دانشگاه دفاع ملی (1387)، تهدیدات قدرت ‌ملی، تهران: انتشارات دانشگاه دفاع‌ ملی.
دشتی، محمد (1394)، ترجمه نهج‌البلاغه، چاپ چهارم، قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع).
رحیمی، حسن