با گذشت 32 سال از پیروزی انقلاب اسلامی و گذر از دورههای گوناگون جنگ، بازسازی اقتصادی و تثبیت نظام جمهوری اسلامی، هماکنون مسألهی مهم و کلان کشور اندیشیدن در مورد الگوی توسعه و مدل حرکت به سمت جلو و نیل به پیشرفت و تعالی میباشد. بر اساس هدفگذاری سند چشمانداز 20 ساله کشور که در سال 1384 به تصویب رسیده است، جمهوری اسلامی ایران باید ظرف مدت 20 سال و در سال 1404 به جایگاه اول اقتصادی- علمی کشورهای منطقه دست یابد (متن مصوب سند چشمانداز 20 ساله). تاکنون حدود 6 سال از زمان تصویب این سند بالادستی و مهم که بنابر نظر کارشناسان از لحاظ اجرایی دستیافتنی است، گذشته و ایران در بعضی از حوزهها و مؤلفههای پیشرفت با توجه به شاخصهای مربوطه به هر بخش عملکرد قابل قبولی نداشته است. این در حالی است که در این سالها بعضی از کشورهای منطقهی خاورمیانه و جنوبغرب آسیا، توسعهی شتابان و چشمگیری را پشت سر گذاشته و در بسیاری از حوزهها از جمله، رفاه شهروندان و پیشرفت اقتصادی از ایران جلو افتادهاند. بنابراین، جبران دور شدن از اهداف سند چشمانداز و نیز فائق آمدن بر عقبماندگی تاریخی، همت و تلاش مضاعفی را از سوی آحاد ملت و نیز دستگاههای دولتی میطلبد. تدوین الگوی بومی پیشرفت کشور که چگونگی نیل به آن را توصیف مینماید، میتواند تمام ظرفیتها و توانمندیهای ملی را به سوی این هدف اصلی و مهم سوق دهد. این مقاله با عنایت به تجربیات موفق دوران جنگ تحمیلی، مؤلفهها و عواملی که میتواند در تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت مورد توجه و تأکید قرار گیرد را بر میشمرد.