به لحاظ تاریخی محیط استراتژیک ایران در گستره منطقه ودر سالهای دهه هفتادوهشتاد در تعارض با عراِ تعریف میشد و سیاست دفاعی ایران در همین چارچوب تدوین میگردید. امروزه، تحولات در خلیج فارس و خاورمیانه، خیزش اسلامی در جهان اسلام، حضور مستقیم آمریکا در منطقه، مسایل آسیای مرکزی، ترکیه و ... این محیط را تعییر داده و محیط استراتژیک جدیدی برای جمهوری اسلامی تعریف کرده است. مهمترین بعد این تحولات حضور مستقیم آمریکا در منطقه است. آمریکا به دلایل متعددی ایران را مانع اصلی اجرای سیاستهای خود در منطقه میداند و مجموعه سیاستهای منطقهای آمریکا، رویارویی این دو کشور را در پی داشته است و در این رویارویی برخورد نظامی نیز غیر محتمل نیست. تغییر در محیط استراتژیک، تغییری جدی در سیاست دفاعی ایران را ضروری میکند. این مقاله، در پی بررسی این مسایل به عنوان مقدمهای بر تدوین سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران است.