مفهوم جنگ تلفیقی (Hybrid War) اولین بار پس از جنگ 33 روزه حزب ا.... لبنان با رژیم صهیونیستی وارد ادبیات دفاعی گردید و سپس به عنوان الگوی کلی جنگ‌های آینده مورد توجه قرار گرفت. بیشتر به این دلیل که حزب ا... توانست تاکتیک و فناوری پیشرفته‌ی تسلیحاتی خود را در بعد فیزیکی جنگ ( زمین و دریا) به نحو احسن به‌کارگیرد، و هم در بعد ادراکی جنگ نیز بسیار موفق ظاهر شد، مواردی مانند کنترل و مدیریت نواحی غیر نظامی، پشتیبانی از روستاهای خط مقدم، جلب هم‌دردی جامعه جهانی، بازگرداندن امنیت و بازسازی مناطق آسیب دیده، خدمات رسانی به آسیب‌دیدگان و ...
از آن زمان تا کنون شواهدی زیادی در دست است که بازیگران گوناگون بر اساس ایدئولوژی و مقدورات ذهنی و عینی خود، نسخه‌های منحصر به فردی از همین الگو را به نمایش می‌گذارند: الگویی با ماهیت چند وجهی، کم شدت، فیزیکی و غیر فیزیکی شامل: جنگ سایبری، نوآوری در دانش و فناوری‌های نوظهور، اقدامات دیپلماتیک، پویش‌های رسانه‌ای، سناریو‌های نبرد ناهمتراز، تروریسم جهانی ( اکنون توسط تکفیری‌ها)، جنایات سازمان یافته بین‌المللی، چالش‌های اجتماعی، اختلال در به‌کارگیری منابع ( مانند منابع انرژی)، بهره‌گیری از نقاط ضعف جهانی شدن ( مانند دسترسی به جریان آزاد اطلاعات، جابجایی پول، کالا و انسان) و ...
در واقع جنگجویان تلفیقی تلاش می‌کنند تا توانایی به‌کارگیری هم‌زمانِ ابزارهای متعارف و غیر متعارف را برای دستیابی اهداف خود کسب کنند. البته جنگ‌های تلفیقی محدود به بازیگران غیر دولتی نبوده و کشورها نیز می‌توانند در قالب جنگ متعارف از عناصری تلفیقی استفاده کنند، از حملات سایبری گرفته تا هک‌های زیستی ( مانند استفاده از امواج الکترومغناطیس و ایمپلنت‌های مغناطیسی کنترل رفتار، تغییر توالی ژنتیکی، خوراندن جمعی مواد و داروهای خاص به جمعیت هدف برای اهداف امنیتی و ...) و کاربردهای فناوری نانو در جنگ.
تلفیق ابزارهای متنوع در جنگ پدیده‌ی جدیدی نیست، اما این که در محیط امنیتی حاضر شاهد وقوع همزمان جنگ‌های چند وجهی در قالب یک رهیافت کل‌نگر هستیم که روش‌های سنتی و غیر سنتی، و نیز بازیگران دولتی و غیر دولتی را دربر می‌گیرد، پدیده‌ای جدید است. به بیان دقیق‌تر، امروز این امکان برای بسیاری از بازیگران دولتی و غیر دولتی به وجود آمده تا در جنگ تلفیقی پنج مشخصه اصلی را در کنار هم قرار دهند: اول، اولویت رفتار بر ساختار؛ دوم، همزمانی در اجرای موازی ( و نه متوالی) حالت‌های گوناگون جنگ؛ سوم، ترکیب متنوع منابع و ابزارهایی که تا پیش از این ناهمگون تصور می‌شدند؛ چهارم، هنجار شکنی یعنی نادیده گرفتن اصول و قواعد موجود. در شماره آتی نشریه سیاست دفاعی به بیان روشن تر این موضوع خواهیم پرداخت.
)
