امنیت و دفاع از جمله موضوعات پر اهمیتی بهشمار میروند که جایگاه خاصی در مطالعات سیاسی و اجتماعی دارند، از جمله اندیشمندان برجستهای که در این زمینه به اظهارنظر پرداخته و طی مباحث فلسفی، کلامی و فقهی به تبیین مفهوم، جایگاه و کارکرد دو موضوع امنیت و دفاع مبادرت نموده است، امام خمینی(ره) میباشد. غالب آرا و دیدگاههای امام خمینی(ره) در این زمینه را میتوان عمدتاً در مباحث فقهسیاسی ایشان ملاحظه نمود. از نظر امام خمینی(ره)، امنیت در حوزهی فردی، مستقیماً با امنیت در حوزهی اجتماعی گره میخورد و مکمل یکدیگر محسوب میگردد. به عبارتی، امنیت فردی که تابع احساسات افراد میباشد، در شکل جمعی معادل امنیت اجتماعی است. البته به نظر میرسد استمرار زندگی عمومی همان بقای حیات اجتماعی و عمومی بوده و امنیت افراد با امنیت جامعه به هم پیوسته است. زمانی که امنیت چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی با تهدید و خطرات گوناگون مواجه میشود، بحث دفاع پیش میآید.
در مقالهی حاضر تلاش شده تا موضوع امنیت و دفاع در رابطه با حفظ کیان جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی(ره)، با روش توصیفی- تحلیل محتوا و از نوع تحقیقات بنیادی است که مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اطلاعات مربوط از روش کتابخانهای و رایانهای گردآوری شده است. و در مرحلهی بعد، با اتکا به دادههای مزبور، به تحلیل آرا و دیدگاههای امام خمینی(ره) در زمینهی امنیت و دفاع پرداخته شده است. از سخنان امام خمینی(ره) میتوان چنین دریافت که دفاع سازوکاری فلسفی و واقعگرایانه بهحساب میآید و به معنای دفع دشمن و تدارک بازدارندگی مؤثر بوده و قاعدهای مبنایی و حیاتی است. بنابراین، تفکر در مبانی اندیشهی دفاعی اسلام از مقدمات اولیهی تنظیم امور دفاعی جامعهی اسلامی و ایجاد امنیت بهشمار میرود و در مراحل بعد، نحوهی یافتن راهکارهای مطلوب در موضوع دفاع حائز اهمیت میشود.