رویکرد آلمان در برابر سیاست دفاعی ـ امنیتی اتحادیه اروپا و ناتو در دوره پس از جنگ سرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای روابط بین‌الملل، دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشیار گروه روابط بین‌الملل، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

با پایان‌یافتن جنگ سرد، تأسیس اتحادیه اروپایی و تسری همگرایی اقتصادی به سایر ابعاد فرهنگی، سیاسی و امنیتی، شرایط و انگیزه‌های لازم برای ایجاد نظام امنیتی مشترک اروپا نیز مهیا شد. علاوه‌براین، وقوع رویدادهای جدید بین‌المللی ازجمله بحران‌های دهه 90 بالکان که باعث به‌خطرافتادن جدی امنیت اروپا شد، به تقویت انگیزه‌ تعدادی از کشورها و رهبران اروپاگرای این قاره ازجمله آلمان در حرکت به سوی تحقق وحدت و استقلال سیاسی ـ نظامی اروپا منجر شد. همچنین پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، ناتو نیز دچار بحران هویت شد، ولی توانست به‌واسطه بازتعریف خود و محیط امنیتی پیرامونش، این بحران را پشت سر بگذارد و به‌ویژه با وقوع حادثه 11 سپتامبر کوشید به اهداف نوین خود در زمینه راهبرد اقدام در خارج از قلمرو ناتو برای ایجاد، حفظ و اجرای صلح، شکل عینی‌تری ببخشد که آلمان نیز در تحقق آن نقش فعال و مؤثری داشته است. پژوهش حاضر قصد دارد با روش تحقیق توصیفی  ـ  تحلیلی و گردآوری منابع به شیوه کتابخانه‌ای، رویکرد آلمان در برابر تدوین و اجرای سیاست‌های دفاعی و امنیتی اتحادیه اروپا و ناتو را مورد بررسی قرار دهد. فرضیه پژوهش بر این مدعاست که آلمان در دوره پس از جنگ توانسته است ضمن تلاش برای تعمیق و توسعه همگرایی دفاعی ـ امنیتی اتحادیه اروپا، هم‌زمان حضوری فعال در ناتو درجهت افزایش توان عملیاتی و انجام مأموریت‌های جدید آن در خارج از قلمرو ناتو داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Nato's and Germany's Approach towards the European Union's Security-Defense Policy During the Post-Cold War Era

نویسندگان [English]

  • Jabbar KhodaDoost 1
  • Seyyed Mohammad Tabatabaei 2
1 PhD in International Relations, Allameh Tabatabai University
2 Associate Professor, Department of International Relations, Allameh Tabatabai University
چکیده [English]

With the cold war out of the way, the establishment of the European Union and the contagion of economic convergence to other cultural, political and security dimensions, the motivations and conditions required to form the E.U. common security regime were realized. Additionally, the development of new international events including the 1990s Balkan crises which severely jeopardized Europe's security strengthened the motivations of a number of Europeanist leaders of this continent including Germany to move on towards the realization of Europe's military-political independence and unity. After the collapse of the Soviet Union and the end of the Cold War, NATO suffered from an identity crisis, but it managed to survive the crisis by redefining itself and its peripheral security environment, and specifically in the wake of the 9/11 attacks, it tried to more objectively highlight its new goals concerned with the strategy of action outside NATO's realm in order to preserve and implement peace, in the process of which Germany too played an active and efficient role. The present research intends to address Germany's approach in composing and implementing EU's defense and security policies using analytical-descriptive research method and collecting sources with library method. The research hypothesis states that Germany in Post-Cold era has been able to maintain an active presence in NATO in order to amplify the operational performance and conducting its new missions beyond the realm of NATO, while at the same time promoting EU's security-defense convergence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Germany
  • European Union
  • security-defense policies
  • the Post-Cold war era
احمدی لفورکی، بهزاد (۱۳۹۰)، آلمان: دوست نیمه‌راه ـ روابط ایران و آلمان و چشم‌انداز پیش رو، در کتاب اروپا 10: ویژه روابط ایران و اتحادیه اروپا، گردآوری و تدوین بهزاد احمدی لفورکی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
امینی، نرجس (۱۳۸۴)، مقایسه تطبییقی دیدگاه‌های سیاست خارجی و امنیتی احزاب مهم در اروپا (باتأکید‌بر انگلستان، آلمان، فرانسه و ایتالیا)، در، کتاب اروپا (7): ویژه رویکردهای امنیتی اتحادیه اروپا، گرد‌آوری و تدوین علی فلاحی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
 پیلتن، فرزاد (۱۳۸۵)، توافقنامه‌ها و نظام امنیتی مشترک اروپا، در کتاب اروپا (7): ویژه رویکردهای امنیتی اتحادیه اروپا، گرد‌آوری و تدوین علی فلاحی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
جنیدی، رضا (۱۳۹۱)، سیاست خارجی و امنیتی مشترک: تحولات هم‌گرایی و آینده اتحادیه اروپا در حکمرانی جهانی، در کتاب اروپا (11): ویژه مسائل راهبردی اتحادیه اروپا، تدوین و گردآوری بهزاد احمدی لفورکی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
خارقانی، سیدشمس‌الدین؛ ایزدی، پیروز؛ کیانی، داود؛ هادیان، حمید و نقدی‌نژاد، حسن (۱۳۸۸)، روابط ایران و اتحادیه اروپایی؛ قابلیت‌ها و محدودیت‌ها، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی با همکاری مرکز تحقیقات استراتژیک.
خالوزاده، سعید (۱۳۸۸)، اتحادیه اروپایی، تهران: سمت، چاپ سوم.
خالوزاده، سعید (۱۳۸۴)، ارزیابی تحلیلی سیاست‌های نظامی و امنیتی در اروپا: مقایسه تطبیقی رویکرد امنیتی انگلیس، فرانسه و آلمان، در کتاب اروپا (7): ویژه رویکردهای امنیتی اتحادیه اروپا، گردآوری و تدوین علی فلاحی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
خدادوست، جبار (۱۳۹۱)، آلمان و هم‌گرایی اروپا 2، خبرگزاری مهر، 19 تیرماه، قابل دسترس در سایت مهر نیوز.
رحمانی، علی (۱۳۸۴)، آلمان: منافع ملی و امنیت جمهوری اسلامی ایران: جلد اول: روابط و فرصت‌های سیاسی و اقتصادی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
زنگنه، حمید (۱۳۹۱)، اتحادیه اروپا و ناتو: بررسی چالش‌ها، در کتاب اروپا (11): ویژه مسائل استراتژیک اتحادیه اروپا، تدوین و گردآوری بهزاد احمدی لفورکی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
عبدالله‌خانی، علی (۱۳۸۳)، نظریه‌های امنیت (جلداول): مقدمه‌ای برطرح‌ریزی دکترین امنیت ملی (1)، تهران: انتشارات مؤسسه فرهنگی مطالعات وتحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
قاسمی، فرهاد (۱۳۹۱)، اصول روابط بین‌الملل، چاپ چهارم، تهران: نشر میزان.
کالینز، آلن (۱۳۹۲)، مطالعات امنیتی معاصر، ترجمه سیدداود آقایی و علی‌رضا ثمودی، تهران: انتشارات خرسندی.
کریمی، سیدوحید؛ شکوهی آذر، فاطمه و مددی، علی‌رضا (۱۳۸۷)، تحلیلی براجلاس اخیر ناتو در بخارست، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، سال اول، شماره دوم: 83 ـ 64.
کیانی، داوود (۱۳۹۱)، سیاست خارجی آلمان در ژئوپولیتیک نوین بین‌المللی، فصلنامه روابط خارجی، سال چهارم، شماره 3: 134 ـ 130.
کیوان‌حسینی، سیداصغر و علوی‌زاده، سیدمحمد (۱۳۹۲)، مقدمه‌ای بر روند تحول در مطالعات امنیتی (از جنگ جهانی دوم تا جهان بعد از یازدهم سپتامبر)، تهران: مرکز مطالعات راهبردی دیپلماسی دفاعی (راد).
گرین، سایمون (۱۳۹۰)، قرن 21 و راهبرد جدید سیاست خارجی و امنیتی آلمان: به‌دنبال محوریت، تلخیص و ترجمه جبار خدادوست و محمد همتی، همشهری دیپلماتیک، شماره 58.
مجیدی، محمدرضا؛ ثمودی، علیرضا و نورعلی‌وند، یاسر (۱۳۹۲)، سیاست خارجی، امنیتی ودفاعی اتحادیه اروپا پس از جنگ سرد، تهران: انتشارات خرسندی.
نقیب‌زاده، احمد (۱۳۸۳)، سیاست دفاعی و مسائل نظامی اتحادیه اروپا، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش200 ـ 199.