جنگ ترکیبی غرب در برابر جمهوری اسلامی ایران (تحلیل ابعاد و روش‌ها)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 استاد دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

مفهوم جنگ با پیچیده‌ترشدن شرایط اجتماعی و ابزارهای ارتباطی به‌تدریج دچار تحولات بسیار زیادی شده است. شناخت و تبیین این موضوع برای جوامع مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف این نوشتار آن است تا با استفاده از تحلیل جنگ ترکیبی به تبیین اقدامات دشمن در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران بپردازد. این تحقیق، توسعه‌ای می‌باشد و برای تحلیل داده‌ها از روش کیفی استفاده شده است. سؤال اصلی این تحقیق آن است که مبتنی‌بر چارچوب جنگ ترکیبی چگونه می‌توان به تحلیل جنگ غرب علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخت. یافته‌های این تحقیق بیانگر کاربست نوع خاصی از جنگ ترکیبی توسط غرب علیه جمهوری اسلامی ایران است. درنتیجه، در این نوع جنگ، مؤلفه‌های جنگ ترکیبی به‌مثابه واحدهای ابزاری و عینی و با فشار متراکم و طولانی‌مدت به همراه استفاده از شبکه‌های اجتماعی درپی تأثیر بر بسترهای ذهنی و شناختی جامعه هدف است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The West's Hybrid Warfare against the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hadi Raji 1
  • Asghar Eftekhari 2
1 Imam Sadiq University
2 Imam Sadiq University
چکیده [English]

The concept of war has gradually evolved as the social conditions and the means of communication have become more complex. Understanding and explaining this issue is of great importance for different societies. This article attempts to explain the enemy's actions in the face of the Islamic Republic of Iran by using a hybrid warfare analysis. This research is developmental and a qualitative method has been used for data analysis. The main question of this research is: how can the West's war against the Islamic Republic of Iran be analyzed based on the framework of the hybrid warfare? The findings of this study indicate that a particular type of hybrid warfare has been used on the part of the West against the Islamic Republic of Iran. It follows that in this type of war, the components of hybrid warfare as instrumental and objective units seek to influence the objective and cognitive contexts of the target community by using social networks through exerting a compressed and long-lasting pressure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hybrid warfare
  • the West
  • the Islamic Republic of Iran
امام خامنه‌ای، سیدعلی (20/12/1394)، بیانات در دیدار رئیس و اعضاى مجلس خبرگان رهبرى
امام خامنه‌ای، سیدعلی (26/10/1396)، بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در کنفرانس اتحادیه بین‌ المجالس سازمانهمکاری اسلامی
امام خامنه‌ای، سیدعلی (10/2/1397)، بیانات در دیدار با کارگران
ارتباطات راهبردی ناتو: مرکز تعالی (1395)، رسانه­های اجتماعی: ابزار جنگ­های ترکیبی، ترجمه دکتر محمدرضا آهنی، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، شماره 45: 149 ـ 186.
اسدی، علی‌اکبر (1389)، رئالیسم و رویکردهای رقیب به سیاست خارجی، فصلنامه راهبرد، شماره 56: 223 ـ 252.
افتخاری، اصغر (1391)، الگوی جنگ روانی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران ـ رویکردی فرهنگی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
افتخاری، اصغر و راجی، محمدهادی (1396)، عرصه تعاملی مؤلفه‌های سخت و نرم امنیت مبتنی‌بر قرآن کریم، فصلنامه مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، ش 29: از 249 ـ 288.
باقری کبورق، علی (1370)، کلیات و مبانی جنگ و استراتژی، تهران: مرکز نشر بین‌الملل.
بقایی، کوروش؛ رجب‌پور، مجید و پرواس، سیدرضا (1395)، چیستی جنگ ترکیبی، اشتباهی تکراری در مباحث نظامی، فصلنامه علوم و فنون نظامی، ش 37: از 91 تا 110.
بیژنی، مهدی (1395)، بررسی علل بروز تروریسم در جغرافیای اسلام، مطالعات راهبردی جهان اسلام، شماره 66: 5  ـ 46.
پناهی، محمدحسین و گودرزی، آیت‌اله (1392)، ناآرامی‌های اجتماعی عوامل و فرایند آن، پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی، ش 23: 1 ـ 30.
تافلر، الوین و هیدی (1374)، جنگ و پادجنگ ـ زنده‌ماندن در سپیده‌دم سده بیست‌و‌یکم، ترجمه مهدی بشارت، تهران: اطلاعات.
حسنلو، خسرو (1388)، مروری بر مفاهیم جنگ و بررسی تأثیر ویژگی جنگ‌های آینده بر سیاست دفاعی، تهران: مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی ـ مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
 
صابر، محسن (1397)، استراتژی «مرد دیوانه»؛ بررسی ابعاد جنگ تمام‌عیار اقتصادی امریکا علیه جمهوری اسلامی، فارس‌نیوز.
پژوهشکده علوم شناختی (بی‌تا)، معرفی علوم شناختی، تاریخ بازدید 10/6/97؛
http://www.iricss.org/fa/Pages/CSDefinition.aspx#%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%8A%20%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%20%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%8A
جمشیدی، محمد (1392)، تحریم؛ ابزار امریکا برای تغییر محاسبه هسته‌ای ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش 4: 156 ـ 119.
جولانی، محمد و فولادی، قاسم (1396)، جنگ‎‌های ترکیبی؛ مروری بر ادبیات، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
ذوالفقاری، مهدی (1392)، عملیات روانی؛ جنگ اطلاعاتی و فریب استراتژیک، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
رستمی، قاسم (1395)، تحول در ماهیت جنگ‌های آینده؛ جمهوری اسلامی ایران؛ سناریوها، فرصت‌ها و چالش‌ها، سیاست دفاعی، ش 97: 145 ـ 190.
رشیدزاده، فتح‌الله (1385)، عصر اطلاعات و جنگ اطلاعاتی، فصلنامه مدیریت نظامی، ش 21: 41 تا 70.
میلادی، حسین (1396)، انتخابات؛ جنگ روانی و جنگ شناختی، سایبربان
سیدامامی، کاووس (1391)، پژوهش در علوم سیاسی «رویکردهای اثبات‌گرا، تفسیری و انتقادی»، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ دوم.
شریفی، رضا (1388)، بررسی ابعاد روان‌شناختی خشونت‌گرایی جمعیت اغتشاش‌گر و روش‌های تأثیرگذاری بر آن، فصلنامه مطالعات بسیج، ش 45.
شفیعی، نوذر و رضایی، فاطمه (1391)، نقد و ارزیابی نظریه سازه‌انگاری، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی،  ش 4: 63 ـ 85.
عبدالله‌خانی، علی (1392)، نظریه‌های امنیت، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
عبدالله‌خانی، علی (1386)، فهم تروریسم، فصلنامه امنیت، ش 3: از 7 تا 36.
غریبی، محسن (1396)، رئالیسم تهاجمی ترامپ و مسیر هماوردی ایران، فارس‌نیوز.
https://www.farsnews.com/news/13960722002083
فرهادی، عرفان (1388)، تروریسم چیست؟، ماهنامه چیستا، ش 263: 76 ـ  78.
قاسمی، فرهاد و اسماعیلی فرزین، ایرج (1396)، جنگ هیبرید در سیستم بین‌المللی پیچیده  ـ آشوبی، فصلنامه مدیریت نظامی،ش 2: 52 ـ 92.
قوام، سیدعبدالعلی (1384)، از دیپلماسی مدرن به دیپلماسی رسانه‌ای، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، شماره 17: 7 ـ 18.
کریمی، یوسف (1372)، جنگ روانی غرب علیه ایران، فصلنامه سیاست دفاعی، ش 72: 81 ـ 87.
کلانتری، فتح‌الله (1396)، تدوینراهبردهایجنگ احتمالیآیندهباتأکیدبراجرایجنگ هیبریدی، فصلنامه آینده‌پژوهی دفاعی، ش 2: 143 ـ 162.
ماه‌پیشانیان، مهسا (1390)، فضای سایبر و شویه‌های نوین درگیری ایالات‌متحده با جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، ش 45: 95 ـ 122.
محمدی، یدالله (1379)، انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی: تقابل و رویارویی دو چهره نرم‌افزاری و سخت‌افزاری قدرت، فصلنامه مصباح، ش 36: 95 ـ 106.
محمدی‌نجم، سیدحسین (1387)، جنگ شناختی بُعد پنجم جنگ، تهران: مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی ـ  مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.
مرادی، حجت‌اله (1391)، سخن سردبیر: جنگ رسانه‌ای و کنترل افکار عمومی، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، ش 32: 1 ـ 4.
مشیرزاده، حمیرا (1396)، سنت واقع‌گرایی در ایران، فصلنامه سیاست، دوره چهل‌وهفتم، ش 1: 201 ـ 220.
مک‌کالو، تیموتی و جانسون، ریچارد (1395)، جنگ ترکیبی، ترجمه احمد الهیاری و گروه مترجمین سازمان جهاد خودکفایی نزاجا تحت نظارت سیدمسعودرضا زواره‌ای، تهران: انتشارات دافوس آجا.
ملکوتی‌نیا، علی (1394)، مصرف کالای ایرانی؛ راهکار مبارزه در جنگ اقتصادی، ماهنامه مبلغان، شماره 192: 65 ـ 74.
موسویان، سیدحسین (1394)، ایران و امریکا، گذشته شکست‌خورده و مسیر آشتی، تهران: تیسا.
نفیو، ریچارد (1397)، هنر تحریم‌ها؛ نگاهی از درون میدان، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
Cullen, P.J & Reichborn-Kjennerud, E (2017). Understanding Hybrid Warfare. A Multinational Capability Development Campaign project
Gardner, Hall. (2015) Hybrid Warfare: Iranian and Russian Versions of “Little Green Men” and Contemporary Conflict. NATO Defense College, Rome.
Gazette, M. C. (1989). The Changing Face of War: Into the Fourth Generation. William S. Lind, Colonel Keith Nightengale (USA), Captain John F. Schmitt (USMC), Colonel Joseph W. Sutton (USA), and Lieutenant Colonel Gary I. Wilson (USMCR). Marine Corps Gazette, 22-26
Hoffman, F. G. (2009). Hybrid warfare and challenges. NATIONAL DEFENSE UNIV WASHINGTON DC INST FOR NATIONAL STRATEGIC STUDIES
https://en.oxforddictionaries.com/definition/war
Huovinen, P. (2011). Hybrid warfare–Just a twist of compound warfare. Views on warfare from the United States Armed Forces perspective. Helsinki: National Defense University
Lord, K. M., & Sharp, T. (Eds.). (2011). America's Cyber Future: Security and Prosperity in the Information Age (Vol. I I). Washington, DC: Center for a New American Security.
Pop, Ș. (2017, June). Diplomacy and Security. In International conference KNOWLEDGE-BASED ORGANIZATION (Vol. 23, No. 1, pp. 251-255). De Gruyter Open