نظم بحرانی و پیامدهای راهبرد دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه دانشگاه افسری امام علی(ع)

2 استادیار علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی(ع)

3 کارشناس ارشد علوم سیاسی

چکیده

شناخت و درک درست از محیط بین­المللی، در شکل­دهی به سیاست­های دفاعی و موفقیت در آنها، نقش بسزایی دارد. یکی از مواردی که می­تواند به درک درست از محیط بین­المللی کمک نماید، نظریه­های ارائه‌شده در این خصوص است. «نظریه نظم بحرانی» ازجمله این نظریه­هاست که در وصف دنیای پیچیده و آشفته امروزی مطرح شده است. در این پژوهش تلاش شده است پیامدهای راهبرد دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران در وضعیت نظم بحرانی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. برای این کار، با استفاده از روش میدانی (مصاحبه) داده‌ها و اطلاعات جمع­آوری و ازطریق کدگذاری باز و محوری، داده­ها مورد تحلیل کیفی قرار گرفته­اند. جامعه آماری این تحقیق شامل تعداد 22 نفر از استادان، صاحب­نظران و پژوهشگران مربوط به حوزه پژوهش است که با استفاده از روش تعیین نمونه‌گیری زنجیره‌ای انتخاب شده­اند. نتایج پژوهش نشان می­دهد، چنانچه جمهوری اسلامی ایران، از دیپلماسی دفاعی به‌عنوان یک راهبرد نرم در عرصه سیاست­های دفاعی، بهره­گیری بهینه به‌عمل آورد، آثار و پیامدهای مثبتی را در سطح ملی و بین­المللی برای خود به‌دست می­‌آورد و می­تواند به حفظ تعادل نظام بین­المللی کمک نماید. افزون‌براین، تحقق سیاست­های دفاعی آسان‌تر خواهد شد و نشانه‌های آن را می‌توان در آرامش، بازدارندگی و امنیت در جامعه مشاهده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Critical Order and the Consequences of the Islamic Republic of Iran's Defense Diplomacy

نویسندگان [English]

  • yaghoob yousefvand 1
  • Hossein Mahdian 2
  • ayoub yousefvand 3
1 lecturer
2 Faculty Member of Imam Ali Officers University
3 Researcher
چکیده [English]

A proper appreciation and understanding of the international environment plays an important role in shaping defense policies and bringing them to success. One of the cases that can contribute to proper understanding of the international environment is the theories presented in this regard. The critical order theory is one of those theories that are being put forward to describe today's complex and turbulent world. This study attempts to analyze the consequences of I.R.I's defense diplomacy strategy in a critical order situation. For this purpose, the data were collected using field method (interview), which were analyzed qualitatively through open and axial coding. The statistical population of this study consisted of 22 professors, experts and researchers in the field of research who were selected by snowball sampling method. The results show that if the Islamic Republic of Iran leverages defense diplomacy as a soft strategy when pursuing defense policies, it will achieve positive effects at national, regional and international levels, hence being able to contribute to the preservation of the balance and order in the international system. In addition, it would facilitate the implementation of defense policies, the signs of which can be observed in peace, deterrence and security in the society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical order
  • strategy
  • defense diplomacy
  • defense policy
ازغندی، سید علی‌رضا (1392)، جنگ و صلح: بررسی مسائل نظامی و استراتژیک معاصر، تهران: انتشارات سمت، چاپ هفتم.
ازغندی، سید علی‌رضا و روشندل، جلیل (1384)، مسائل نظامی و استراتژیک معاصر، تهران: انتشارات سمت، چاپ ششم.
افتخاری، اصغر و ذوالفقاری، مهدی (1393)، الگوی مدرن عملیات روانی امریکا علیه جمهوری اسلامی، فصلنامه مجلس و راهبرد، ش 78.
پوستین­چی، زهره و همکاران (1391)، نشانه­ها و کارکردهای دیپلماسی دفاعی پویا، فصلنامه راهبرد دفاعی، ش 40.
پیرمحمدی، سعید (1395)، شاخص­های قدرت نرم دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران، مجله سیاست دفاعی، ش 95.
ساعد، نادر (1389)، دیپلماسی دفاعی: تأملی شناختی و کاوش در مبادی، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال هشتم، ش 31.
ساعد، نادر و علی‌دوستی، قاسم (1390)، دیپلماسی دفاعی تطبیقی و ترسیم سازواره الگوی مدیریت آن در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه راهبرد دفاعی، ش 34.
سند نهایی چشم‌انداز بیست‌ساله جمهوری اسلامی ایران، قابل دسترسی ازطریق پایگاه اطلاع رسانی دولت، www.dolat.ir.
فولادی، قاسم و زارعی، وحید (1394)، دفاع همه‌جانبه، رویکرد همه‌جانبه، تهران: انتشارات شرکت پیشرو فناوری قائد، چاپ اول.
کاظمی، علی‌اصغر (1393)، روابط بین­الملل در تئوری و عمل، تهران: نشر قومس، چاپ ششم.
کاظمی، علی‌اصغر (1381)، پایان سیاست و واپسین اسطوره (نظم بحرانی در دوران مابعد سیاسی      قرن 21)، تهران: نشر قومس، چاپ اول.
 خداوردی، بهرام(1391)، دیپلماسی دفاعی در اندیشه­های امام خامنه­ای (مد ظله‌العالی)، تهران: انتشارات عقیدتی سیاسی وزارت دفاعی و پشتیبانی نیروهای مسلح.
جعفری، سیداصغر و همکاران (1395) درآمدی بر دفاع در اندیشه امام خامنه­ای (مد ظله‌العالی)، تهران: انتشارات وزارت دفاع، چاپ اول.
روحی، نبی­اله (1385)، جنگ مردمی و دکترین دفاعی چین، فصلنامه مطالعات بسیج، ش 30.
فرشجی، علی‌رضا و اسمعیلی، مرتضی (1392)، دیپلماسی دفاعی در پرتو رویکرد چین به مسئله امنیت، مجله سیاست دفاعی، ش 83.
قاسمی، فرهاد (1393)، نظم نامتقارن سیستم­های پیچیده و آشوب و راهبرد دفاع جامع در سیستم بازدارندگی، فصلنامه روابط خارجی، ش 1.
فولادی، قاسم و زارعی، وحید (1394)، دفاع همه‌جانبه، رویکرد همه‌جانبه، تهران: انتشارات شرکت پیشرو فناوری قائد، چاپ اول.
قهرمان‌پور، رحمان (1385) اهداف و سطوح دیپلماسی دفاعی: مطالعه موردی ترکیه و مصر، فصلنامه راهبرد دفاعی، ش 14.
متقی، ابراهیم (1385)، برآیندهایتحولدر ساختارکارکرددیپلماسیدفاعی امریکا،راهبرد دفاعی،       ش 14.
مینایی، حسین و همکاران (1396)، ارزیابی راهبرد دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران در وضعیت موجود، فصلنامه راهبرد، سال بیست­و­ششم، ش 83.
مینایی، حسین و همکاران (1393)، ارزیابی اثر فعالیت­های مدیریت دانش بر دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه راهبرد، ش 70.
Burelli, Carlo. (2019). A realistic conception of politics: conflict, order and political realism, Jornal of Critical Review of International Social and Political Philosophy,
Published online: 04 May 2019.
Cottey, Andrew and Anthony Forster (2004), Reshaping Defence Diplomacy: New Roles for Military Cooperation and Assistance, Oxford, Oxford University Press, Adelphi Papers, Vol. 44, No. 36
Elliot, Jeffrey M. and Robert Reginald (1989), The Arms Control, Disarmament, and Military Security Dictionary, Oxford, Clio Press Ltd.
Mulloy, Garren (2007), "Japan’s Defense Diplomacy and Cold Peace in Asia", Asia Journal of Global Studies, 1.
Plessis, Anton Du (1 November 2008), “Deface Diplomacy: conceptual and Practical Dimensions with Specific Reference to South Africa”, Strategic Review for Southern Africa.
Shea, T. C. (2005), Transforming Military Diplomacy, George C Marshall Center APO AE 09053 European Center for Security Studeis.
Cottey, Andrew and Anthony Forster (2004), Reshaping Defence Diplomacy: New Roles for Military Cooperation and Assistance, Oxford, Oxford University Press, Adelphi Papers, Vol. 44, No. 365.