سخن سردبیر

نویسنده

تهران دانشگاه امام حسین (ع)

چکیده

تحولات و خیزش های بیداری اسلامی در سال های گذشته، ریشه ها، بازیگران و پیامدهای مختلفی داشته است. استبداد فراگیر رژیم های عرب وابسته در کنار نیازها و مطالبات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی توده ای جهان عرب، زمینه قیام های خونین علیه دیکتاتورهای عمدتا وابسته به غرب را مهیا کرد. در این روند، وسائل نوین ارتباطی و شبکه های مجازی اجتماعی به همراه گروه های نوپای غیر دولتی نقشی پر رنگ ایفا کردند. رشد قدرت و نفوذ گروه های غیر دولتی، به موازات تداوم نقش و تاثیر گذاری بازیگران دولتی صورت گرفت. به عبارت دیگر بازیگران دولتی در فرایند تحولات در خاورمیانه، همچنان اهمیت خود را حفظ کردند و گاه حتی از بازیگران غیر دولتی به منظور پیشبرد اهداف خود بهره جستند که از جمله در پدیده هائی که به جنگ نیابتی تعبیر می‌شود، تجلی یافته است. این موارد نشان دهنده چشم انداز تغییر بلند مدت در موازنه قدزت و نقشه سیاسی و راهبردی غرب آسیاست. در این تغییر نه تنها شبکه ها و جریانات مردم نهاد، در زندگی سیاسی و اجتماعی کشورهای عرب، اهمیتی فزاینده می یابند، بلکه مناسبات قدرت بین دولت و مردم و نیز دولت با دولت های خارجی دگرگون می شود و لذا ابزارها و شیوه های جدیدی را برای درک و تحلیل معادلات سیاسی و امنیتی منطقه، اجتناب ناپذیر می کند. تحلیل این شرایط بر مبنای الگوهای سنتی قدرت پاسخگو نبوده و باید واقعیات را از طریق الگوهای تحلیلی و پارادایمی متفاوتی درک و تجزیه و تحلیل کرد. به بیان دیگر جهان بطور اعم و منطقه غرب آسیا بطور خاص در حال گذار بسوی پارادایم جدیدی است که رهبر معظم انقلاب از آن به تغییر هندسه جدید قدرت تعبییر می‌کنند. در شماره‌های آتی نشریه سیاست دفاعی می‌کوشیم تا در حد بضاعت خود ابعاد و مولفه‌های پارادایم جدید را مورد توجه قرار دهیم.

کلیدواژه‌ها