تهران- بلوار کشاورز- کوچه رویان- خانه دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
راهبردهای خاورمیانهای ترکیه بعد از تحولات موسوم به بیداری اسلامی (2011) تغییرات شدیدی را تجربه کرده است. رهبران دولت عدالت و توسعه در قالب سیاست نگاه به شرق و بهدنبال دستیابی به جایگاه رهبری جهان اسلام، از یک جهتگیری تهاجمی در برخورد با تحولات جهان اسلام پیروی کردهاند. با حمایتهای مالی و نظامی ترکیه از گروههای افراطیگرای اسلامی در منطقه و بهویژه در عراق و سوریه، "سیاست مشکل صفر با همسایگان" نخست وزیر داود اوغلو به "سیاست دوستی صفر با همسایگان" تبدیل شده است و متعاقب آن ظهور جریانهای تکفیری در منطقه، موج شدیدی از بیثباتی و تهدیدات گستردهای را برای امنیت ملی کشورهای منطقه و از جمله منافع ملی جمهوری اسلامی ایران بهوجود آورده است. برای تبیین و تحلیل نظری رویکرد جدید ترکیه نسبت به تحولات خاورمیانه و حمایت از جریانهای تکفیری، مقالهی حاضر با بهرهگیری از مدل تصمیمگیری شهودی چندوجهی، رویکردها و اهداف راهبردی دولت عدالت و توسعه در حمایت از گروههای افراطیگرای اسلامی در عراق و سوریه را مورد پژوهش قرار داده و پیامدهای امنیتی آن را در خاورمیانه مورد بررسی قرار داد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که با توجه به اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی سوریه و عراق برای جمهوری اسلامی ایران، برقراری امنیت و ثبات در این کشورها به معنای تأمین امنیت و منافع منطقهای آن است. بر این اساس، جلوگیری از رویکردهای حمایتی ترکیه از جریانهای افراطی و تقابل با پیشروی و رشد سلفیگری تکفیری در خاورمیانه از الزامات ژئوپلیتیکی و امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران بهحساب میآید.
)
