معماری پایدار دفاعی در طراحی منازل مسکونی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

2 دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر تهران

3 دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

چکیده

پدافند غیر عامل گونه‌ای از دفاع در برابر تهدیدات نظامی، مسیر پایداری سرمایه‌های هر کشور را در زمان تهدید هموار می‌سازد. از جمله‌ سرمایه‌های حائز اهمیت شهر، که نقش امنیت مردم را بر عهده دارد، ساختمانهای مسکونی است که از گزند تعدی دشمن در امان نیست؛ این در حالی است که روند افزایش کمّی سکونتگاه‌ها در کشور با ضروریات دفاعی انطباقی ندارد و به همین دلیل این تحقیق با هدف استخراج ملاحظات پدافند غیر عامل در حوزه ساختمانهای مسکونی در برابر تهدید حملات هوایی تدوین‌ شده و ویژگی اصلی آن، اولویت‌بندی این ملاحظات است. در این تحقیق بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی، ابتدا هشت راهکار پدافند غیر عامل در حوزه طراحی ساختمان‌های مسکونی از اسناد کتابخانه‌ای استخراج شد؛ سپس این راهکارها بر اساس روش میدانی پرسشنامه و با بهره‌گیری از روشهای مقایسه‌ای طیف لیکرت و AHP و به ترتیب با اعداد آلفای کرونباخ 906/0 و 966/0، توسط یک جامعه نمونه متخصص 32 نفری رتبه‌بندی شد. پس از رتبه‌بندی، نتایج هر دو روش با یکدیگر مقایسه شد. یافته‌های پژوهش حاکی است که بهترین راهکار معماری پایدار دفاعی در خانه‌های مسکونی شهری، بهره‌گیری از فضای امن و سپس، مقاوم‌سازی و مکانیابی مناسب است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sustainable Architecture in Designing Residential Homes

چکیده [English]

The non-working defense of a defense against military threats will smooth the path to the stability of each country's economy at the time of the threat. One of the most important cities in the city, which plays the role of people's security, is residential buildings that are not protected by the enemy's enemy, while the quantitative increase of settlements in the country is not adapted to the requirements of defense, which is why this research With the aim of extracting non-operational considerations in the area of ​​residential buildings against the threat of air strikes, its main feature is to prioritize these considerations. In this research, based on the descriptive-analytical method, eight non-operational defense strategies were extracted from the library documents, then these strategies were based on the field method of the questionnaire and using the comparative methods of the Likert and AHP spectra, respectively, with the numbers Cronbach's alpha was 0.906 and 0.966, ranked by a 32-member specialist community. After ranking, the results of both methods were compared with each other. Findings of the research indicate that the best approach to sustainable defense architecture in urban residential houses is to use safe space and then to reposition and locate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Architecture
  • non-operating defense
  • residential buildings
  • threats
  • sustainable housing
اصغریان جدی، احمد (1394). بومی‌سازی استانداردهای پناهگاه جمعی و خانوادگی در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
اصغریان جدی، احمد (1388). الزامات معمارانه در دفاع غیرعامل پایدار. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
بنه ولو، لئوناردو (1384). تاریخ معماری مدرن. ترجمه سیروس باور. تهران: دانشگاه تهران.
بیطرفان، مهدی (1391). بررسی سبک‌های معماری و تدوین شاخص‌های معماری سازگار با اصول دفاع غیرعامل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه صنعتی مالک اشتر، مجتمع پدافند غیرعامل.
پریزادی، طاهر؛ حسینی امینی، حسن (1389). بررسی و تحلیل تمهیدات پدافند غیرعامل در شهر سقز با رویکرد تحلیلی. دو فصلنامه شهری. ش 26.
جلالی فراهانی، غلامرضا (1391). مقدمه‌ای بر روش و مدل برآورد تهدیدات در پدافند غیرعامل. تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع).
حسینی، سید بهشید (1389). معیارهای دفاع غیرعامل در طراحی معماری ساختمان‌های جمعی شهری. تهران: عابد.
داعی نژاد، فرامرز؛ امین زاده، حسینی (1385). اصول و رهنمودهای طراحی و تجهیز فضای باز مجموعه‌های مسکونی به‌منظور پدافند غیرعامل. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن.
دفتر مقررات ملّی ساختمان (1391). مبحث بیست و یکم مقررات ملّی ساختمان: پدافند غیرعامل. تهران: نشر توسعه ایران.
دفتر مقررات ملّی ساختمان (1392). مبحث چهارم مقررات ملّی ساختمان: الزامات عمومی ساختمان. تهران: نشر توسعه ایران.
دیوسالار، عبدالرسول (1388). مقدمه‌ای بر محیط‌شناسی نظامی و جنگ‌های اطلاعاتی. تهران: دانشگاه صنعتی مالک اشتر.
سازمان ملی زمین و مسکن (1390). راهنمای عمومی طراحی مسکن و محیط مسکونی. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
سازمان پدافند غیر عامل (1389). سیاست‌های کلی نظام در حوزه پدافند غیرعامل. تهران: سازمان پدافند غیر عامل.
شوئنوئر، نوربرت (1389). مسکن، حومه و شهر. ترجمه شهرام پوردیهیمی. تهران: روزنه.
صالحی، اسماعیل (1387). ویژگی محیطی فضاهای شهری امن. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
عبداله‌خانی، علی (1386). تهدیدات امنیت ملّی (شناخت و روش). تهران: انتشارات مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
عراقی‌زاده، مجتبی (1390). الزامات و ملاحظات طراحی معماری ساختمان‌های اداری از منظر پدافند غیر عامل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه صنعتی مالک اشتر، مجتمع پدافند غیرعامل. تهران.
عزیزی، محمدمهدی (1387). ملاحظات شهرسازی در سنجش آسیب‌پذیری شهرها از زلزله. نشریه هنرهای زیبا، ش 34: 25 ـ 36.
لنگ، جان (1393). آفرینش نظریه معماری، نقش علوم رفتاری در طراحی محیط. ترجمه علیرضا عینی فر. تهران: دانشگاه تهران.
مدیری، مهدی (1389) الزامات مکان‌یابی تأسیسات شهری و ارائه الگوی بهینه از دیدگاه پدافند غیرعامل. رساله دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. دانشگاه تهران.
US. Department of Homeland Security (2008). Taking Shelter from the Storm: Building a Safe Room for Your Home or Small Business. FEMA 320.
US. Department of Homeland Security (2006). Design Guidance for Shelters and Safe Rooms. FEMA 453.
US. Department of Defense (2011). Reference Manual to Mitigate Potential Terrorist Attacks against Buildings. FEMA-426/BIPS-06. Edition 2
U.S. Department of Homeland Security (2003). Primer for Design of Commercial Buildings to Mitigate Terrorist Attacks. FEMA 427
US. Department of Defense (2008). Primer to Design Safe School Projects in Case of Terrorist Attacks. FEMA 428.
U.S. Department of Homeland Security (2007). Site and Urban Design for Security. FEM