بررسی تأثیر جنگ عربستان در یمن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه امام حسین(ع)

2 دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

جمهوری اسلامی ایران از بدو پیروزی و تثبیت حاکمیت خود بر حمایت از جنبش‌های آزادی‌بخش برخاسته از متن ملتها و مقاومت ملتهای مظلوم در مقابل نظامهای ظالم تأکید کرده و حمایت معنوی از مقاومت اسلامی در یمن و قبل از آن حمایت از حزب‌الله و حماس را در راهبرد خود قرار داده است. انصارالله یمن به عنوان بخشی از جبهه مقاومت در منطقه عمل می‌کند، که مورد بغض و کینۀ رژیم‌های ارتجاعی منطقه و مخصوصا عربستان قرار گرفته است. هدف این مقاله بررسی تأثیر جنگ عربستان در یمن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است. با توجه به ماهیت موضوع و در مسیر پاسخگویی به پرسش اصلی‌ در این مقاله، یعنی «تأثیر جنگ عربستان در یمن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران چیست؟» از روش توصیفی ـ تحلیلی به منظور بررسی موضوع استفاده شده است که از نظر نوع تحقیق در دسته پژوهشهای نظری ـ کاربردی قرار دارد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات و داده‌ها نیز به شیوه کتابخانه‌ای ـ اسنادی و منابع اینترنتی است. با تجزیه و تحلیل و پاسخ به پرسش‌های این مقاله، می‌توان پاسخ روشنی برای آن داد. فرضیه پژوهش این است که به نظر می‌رسد، جنگ رژیم آل سعود علیه نیروهای مقاومت مردمی یمن در امنیت جمهوری اسلامی ایران تأثیر قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت. نتایج تحقیق نشانگر این است که 18 عامل مؤثر مشخص شد که در صورت موفقیت عربستان در یمن 12 عامل مؤثر بر امنیت جمهوری اسلامی ایران و در صورت عدم موفقیت این کشور در یمن شش عامل مؤثر بر امنیت جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Saudi War in Yemen on Security of the Islamic Republic of Iran

چکیده [English]

The Islamic Republic of Iran has emphasized the victory and consolidation of its sovereignty over the support of the liberation movements originating from the text of the nations and the resistance of the oppressed nations against the cruel systems, and the spiritual support of the Islamic resistance in Yemen and before that, supporting Hezbollah and Hamas in its strategy Has set. Ansarullah Yemen acts as part of the resistance front in the region, which is the subject of the reactionary regime of the region, and especially Saudi Arabia. The purpose of this paper is to examine the impact of the Saudi war in Yemen on security in the Islamic Republic of Iran. Given the nature of the subject and the way of answering the main question in this article, namely, "What is the effect of the Saudi war in Yemen on security of the Islamic Republic of Iran?" A descriptive-analytical method has been used to examine the issue, which is in terms of the type of research in The category of applied theoretical researches is located. The method and tool for collecting information and data is also in the form of documentary libraries and Internet resources. By analyzing and answering the questions in this article, a clear answer can be given. The research hypothesis suggests that the war against the Yemeni Popular Resistance forces would have a significant effect on the security of the Islamic Republic of Iran The results of the research indicate that 18 effective factors revealed that, if Saudi Arabia succeeds in Yemen, 12 factors affecting the security of the Islamic Republic of Iran and if the country does not succeed in Yemen, six factors affecting the security of the Islamic Republic of Iran will be effective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • War
  • Yemen
  • Saudi Arabia
  • security
  • Islamic Republic of Iran
آشوری، داریوش (1390). دانشنامه سیاسی؛ فرهنگ اصطلاحات و مکتب‌های سیاسی. چ بیستم. تهران: انتشارات مروارید.
احمدی، وحیده (1394). تجاوز عربستان به یمن؛ اهداف و چشم‌انداز. ماه‌نگار راهبردی دیده‌بان امنیت ملی. ش 37.
اسدی، علی­اکبر (1394). مداخله نظامی سعودی در یمن: در جستجوی امنیت یا پرستیژ؟. قابل دسترس در: وبگاه ابرار معاصر.
البسیونی، محمد عبدالحلیم (2015). حسابات معقده: التحالف العربی والصراع الیمنی. القاهره: مرکز الاقلیمی للدراسات.
امیر دهی، ع. ر (1389). یمن، از حاکمیت سیاسی تا روابط با جمهوری اسلامی ایران. مجله اندیشه تقریب. ش 23.
بابایی، حبیب‌الله (1378). بررسی اقلام و تجهیزات مورد نیاز در عملیات آرام‌سازی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران.
برژینسکی، زبیگنیو (1369). در جستجوی امنیت ملی. ترجمه ابراهیم خلیلی. تهران: نشرسفیر.
بوزان، باری (1378). مردم، دولتها و هراس. ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبری.
بیات، مرتضی (1391). تأثیر جبهه مقاومت اسلامی، رهبری ایران بر ژئوپلیتیک خاورمیانه. پایان‌نامه.
تاجیک اسماعیلی، مصطفی؛ سبحانی‌فر، محمدجواد (1393). منابع تنش جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مدیریت و پژوهشهای دفاعی. س 13. ش 76: 70 ـ 23.
تافوری، دیوید (1394). مقام سابق امریکایی: مسئله یمن بر روند مذاکرات هسته‌ای ایران تأثیر می‌گذارد. خبرگزاری صدا و سیما.
تهامی، سید مجتبی (1390). امنیت ملی، دکترین، سیاستهای دفاعی و امنیتی. تهران: نشر آجا.
جعفری ولدانی، اصغر (1388). عربستان و رؤیای تسلط بر یمن. فصلنامۀ رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی. ش 17: 37 ـ 69.
جعفری ولدانی (1372). عربستان سعودی؛ نگاه به یمن.
جمراسی فراهانی، علی اصغر (1370). مصالح ملی. به نقل از حسین سیف‌زاده. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1394). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سمت.
حدیث ولایت (نرم‌افزار ـ ویرایش دوم). مجموعه بیانات و پیامها و رهنمودهای فرماندهی معظم کل قوا حضرت امام‌خامنه‌ای(مدظلله العالی)، مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی. حفظ و نشر آثار حضرت امام‌خامنه‌ای(مدظلله العالی).
حسن قربان، علی (1395). مقاومت یمن در برابر عربستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه پیام‌نور.
خضری، احسان؛ صفوی، سید حمزه؛ پرهیزکار، امین (1394). ریشه‌یابی منازعات ایران و عربستان: مطالعات موردی سه کشور عراق، بحرین و یمن. فصلنامه تحقیقات سیاسی بین‌المللی. ش 23.
درایسدل، آلاسدیدر؛ بلیک، جرالد. اچ (1386). جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال افریقا. ترجمۀ دره میر حیدر (مهاجرانی). چ پنجم. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
راجح، عبدالرحمن (1388). بررسی موانع دموکراسی در جهان عرب با مطالعه موردی در خصوص یمن. پایان‌نامه.
رنجبر، مقصود (1378). ملاحظات امنیتی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
زاخیم، داوود (1391). بهار عربی به کجا می‌رود؛ تحلیلها و دیدگاه‌‌ها از نگاه تحلیلگران امریکایی پیرامون بیداری اسلامی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
زکریا، فرید (1394). دلیلی بر دخالت ایران در یمن نیست/عربستان از دولت شیعی می‌ترسد. خبرگزاری جمهوری اسلامی.
سریع القلم، محمود (1379). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ بازبینی نظری و پارادایم ائتلاف. تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
سلمان خاکسار، عبدالحمید (1389). حکومت، فرد و امنیت. تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
صابر، محسن (1394). چرا یمن برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد؟. قابل دسترس در تارنمای:
http://attarnews.ir.
عالم، امل (2015). الصراع السعودی ـ الإیرانی علی الیمن وجهه نظر یمنیه. ابوظبی: مرکز الجزیره للدراسات.
عطارزاده، مجتبی (1380). یمن و چالش با عربستان؛ اعمال حاکمیت ملی، ابراز هویت مستقل.
کریمی‌پور، یدالله (1371). تحلیل ژئوپلیتیک نواحی بحرانی سیستان و بلوچستان. پایان‌نامه دکتری. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
کوهن، ساموئل برنارد (1387). ژئوپلیتیک نظام جهانی. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
لورت، فلینت؛ من لورت، هیلاری (1394). جنگ سرد عربستان علیه ایران. قابل دسترس در: وبگاه دیپلماسی ایرانی.
ماندل، رابرت (1379). چهرۀ متغیر امنیت ملی. تهران: انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
مترسکی، الکساندر (2015). الحرب الاهلیه فی الیمن. مرکز العربی للدراسات و السیاسات.
مجتهدزاده، پیروز (1389). جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی. تهران: انتشارات سمت.
محمدی، علی (1381). مقاله نگاهی به مفهوم امنیت در جهان امروز. جام جم 30/8/1381.
مددی، جواد (1394). الزامات رویارویی با ائتلاف سعودی. فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام. س 16. ش 2.
مرادی، عبدالله (1394). اهمیت راهبردی نظامی و اقتصادی تنگه باب‌المندب. قابل دسترس در: وب گاه برهان، 18 مهر.
مصلی­نژاد، عباس (1391). پیامدهای بی‌ثباتی امنیتی بر موازنه قدرت در خاورمیانه. فصلنامه ژئوپلیتیک. س 8. ش 3.
میررضوی، فیروزه؛ احمدی لفورکی، بهزاد (1383). راهنمای منطقه و کشورهای حوزۀ خلیج فارس. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
میرزاده کوهشاهی، مهدی (1393). تحولات یمن؛ کشمکش بازیگران داخلی در سایه رقابت‌های منطقه‌ای. ماه‌نگار راهبردی دیده‌بان امنیت ملی. ش 33.
نجات، سیدعلی (1393). رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات نوین خاورمیانه. فصلنامه سیاست. س 1. ش 4.
نجات، سیدعلی و همکاران (1395). راهبرد عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران یمن. فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل. س نهم. ش 33.
نیاکویی، سید امیر (1390). تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا؛ ریشه‌ها و پیامدها. فصلنامه روابطِ خارجی. س 3. ش 40.
نیاکویی، سید امیر (1391). کالبد شکافی انقلاب‌های معاصر در جهان عرب. تهران: نشر میزان.
ولی­پور­ زرومی، سیدحسین (1376). سیر تحول در مقوله و ملاحظات امنیت جمهوری اسلامی ایران. پایان نامه کارشناسی. دانشگاه شهید بهشتی.
هوشی سادات، سید محمد (1393). روابط ایران و یمن؛ چالشها و فرصتها. قابل دسترس در: وبلاگ دیپلماسی ایرانی.
Al-Hajjri, Ibrahim. (2007), “The New Middle East Security Threat: Case of Yemen and the Gcc”, Available at: www.handle.dtic.mil/100.2/ADA469931.
Blumi, Isa. (2011), Chaos in Yemon: Societal Collapse and the New Authoritarianism, Routledge.
Kayhan International (July 22, 1992).
Mabon, Simon (2013), “The Middle Eastern great game”, available at: http://www.isn. Ethz. Ch.
Mohammad Ayoob(1995)  , statd linne - cunited ,The Third world security predicament,rinnerpublishher ,p213.
Nazemroaya, Mahdi Darius. (2012). “The Geo-Politics of the Strait of Hormuz: Could the U.S. Navy be defeated by Iran in the Persian Gulf” Global Research, January 08, 2012.
Nazemroya, Mahdi Darius, (2015), “The War on Yemen: Where Oil and Geopolitics Mix”, Available at: uk.ask.com/youtube?q=The+War+on+ Yemen%3A+Where+Oil+and … .
Nazemroya, Mahdi Darius. (2015), “The Geopolitics Behind the War in Yemen”, Part 1, available at: www.strategic-culture.org/news/2015/03/30/the-geopoliti... .
P.melryn Leffler. "The American conception of National security and the Beginnings of cold war", 1945-48, American Historical Review 89(2). 1984.PP.246-81.
Ryan, Patrick W. (2015), “The Yemen Crisis and the Bab El-Mandeb Maritime Chokepoint, April 14, 2015.available at: http://susris.com.
W. Andrew Terrill (2011), “The Saudi-Iranian Rivalry and the Future of Middle East Security”, The Strategic Studies Institute.