واکاوی بحران امنیتی در لیبی: دلایل و پیامدها، سالهای «2019 الی 2011»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گیلان

2 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان

چکیده

عوامل بسیاری در ایجاد و تداوم بحران امنیتی در لیبی دخیل هستند که در دو دسته عوامل داخلی و خارجی قابل تبیین و تحلیل می‌باشند، اما براساس نظریه «امنیت در جهان سوم» منشأ تهدید در این‌دسته از کشورها بیشتر داخلی است تا عوامل خارجی. حتی تحولات پساانقلابی در لیبی بعد از 2011 بیش از هر عاملی منبعث از مشکلات داخلی و شکاف‌های ناشی از آن می‌باشد که این مسئله موجب تدوام بحران و فقدان مشروعیت در این کشور شده است. باتوجه‌به مباحث فوق، این نوشتار به‌دنبال پاسخگویی به این سؤال است که چه عواملی باعث شکل‌گیری بحران امنیتی در لیبی شده و چرا این بحران بعد از گذشت هفت سال همچنان تداوم دارد و پیامدهای تداوم این بحران برای لیبی، منطقه و جهان چه خواهد بود؟ پاسخ موقت به‌عنوان فرضیه پژوهش این‌گونه مطرح می‌شود که از نظر اقتصادی، نفت و جنگ بر سر تسلط بر منابع نفتی و ازمنظر اجتماعی ـ  مذهبی تسلط قبیله‌گرایی بر ساختار اجتماعی ـ  سیاسی لیبی، تقابل اسلام‌گرایان و لیبرال‌ها و فقدان شکل‌گیری حاکمیت ملی براساس آمار بانک جهانی، مهم‌ترین عامل تداوم بحران امنیتی در لیبی است. به‌نحوی‌که حکومت جدید پس از قذافی با چالش‌هایی مانند تعارضات شدید قبیله‌ای، بحران اقتدار و ناامنی ناشی از کنشگران قبیله‌ای و اسلام‌گرایان افراطی روبه‌روست و موجب رشد ناهنجاری‌ها و نابسامانی‌های سیاسی و اجتماعی بیشتر شده است. در کنار اینها مداخلات خارجی نیز بر تدوام بحران افزوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing the security crisis in Libya: Reasons and Consequences, "2019 to 2011"

نویسندگان [English]

  • Mehdi Hedayati Shahidani 1
  • sarisa ardalan 2
  • Danyal Rezapoor 2
1 Assistant Prof. University of Guilan
2 ph. d student
چکیده [English]

There are many factors that contribute to the emergence and continuation of the crisis in Libya, which can be explained and analyzed within two categories: namely internal and external factors. Nevertheless, the origin of threat in the Third world countries can be said to be more internal than external. Even the pro-revolution developments in Libya after 2011 originate more from internal problems and the gaps thus created than any other problem, something that has caused crisis and the lack of legitimacy in this country to continue. Considering what was said earlier, this writing seeks to answer these questions: What factors have caused the security crisis to transpire? Why has this crisis continued after seven years? And what will be the consequences of this continuing crisis for Libya, the region and the world. The temporary answer as a research hypothesis is raised as follows: the most important factor that causes the security crisis to continue in Libya is oil and fighting to guarantee domination over oil resources from economic point of view, domination of tribalism over Libya’s political-social structure from social-religious point of view, the conflict between Islamists and liberals, and the formation of national sovereignty according to the statistics of World Bank. As such, it follows that the government established after Gaddafi is as much facing challenges like harsh tribal conflicts, the crisis of authority and insecurity that stems from radical Islamist and tribal actors, all of which have increased social and political disorders. On top of these, foreign interventions have managed to sustain the crisis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • security
  • security crisis
  • the Third World
  • developments in the Arab world
  • Lybia

مراجع

آشوری، داریوش (1366) «دانشنامه سیاسی»، تهران: سهروردی و مروارید، چاپ اول.
آقابخشی، علی (1376)، «فرهنگ علوم سیاسی»، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران، چاپ سوم.
ازکیا، مصطفی (1380)، «جامعه‌شناسی توسعه»، تهران: کلمه، چاپ سوم.
تودارو، مایکل (1366)، «توسعه اقتصادی در جهان سوم»، غلامعلی فرجادی، تهران: سازمان برنامه و بودجه،  چاپ دوم، جلد دوم.
چگنی‌زاده، غلامعلی (1379)، «رویکرد نظری به مفهوم امنیت ملی در جهان سوم»، فصلنامه سیاست خارجی، سال چهاردهم، ش 1.
حلبی، علی‌اصغر (1388)، «تاریخ نهضت‌های دینی» سیاسی معاصر، انتشارات بهبهانی، چاپ چهارم.
حیدری، ایوب (1395)، «تحلیل بحران لیبی (براساس مدل مایکل برچر)»، فصلنامه سیاست، سال سوم، ش 10.
روزنا، جیمز (1384)، «آشوب در سیاست جهان»، ترجمه علی‌رضا طیب، تهران: نشر روزنه.
عبدالله‌خانی، علی (1392)، «نظریه‌های امنیت»، تهران: ابرار معاصر تهران.
عبداللهی، سیدصابر (1390)، «گزارشی پیرامون خیزش اسلامی کشور لیبی و تحولات اخیر آن»، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
فرهادی، فرزاد (1395)، «بررسی وعده‌های انتخاباتی ترامپ در مورد کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا»، خبرگزاری مهر، منتشرشده در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۹۵:        http://www.mehrnews.com/news
کاتزنشتاین، پیتر (1390)، «فرهنگ امنیت ملی؛ هنجارها و هویت در سیاست خارجی»، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
گلدتورپ، جی.ای (1370)، «جامعه‌شناسی کشورهای جهان سوم»، جواد طهوریان، مشهد: آستان قدس رضوی، چاپ اول.
مختاری، مجید (1381)، «گفتمان امنیت ملی: جهانی‌شدن»، مؤسسه مطالعات فرهنگی سیاسی، اندیشه ناب.
نیاکوئی، سیدامیر و اعجازی، احسان (1395)، «واکاوی بحران امنیتی در یمن: علل و زمینه‌ها»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهررضا، سال هشتم، ش 27.
همتی، عبدالناصر (1366) «مشکلات اقتصادی جهان سوم»، تهران، سروش، 1366، چاپ اول.
واعظی، محمود (1392)، «الگوی رفتاری امریکا در مواجهه با تحولات کشورهای عربی»، فصلنامه روابط خارجی، سال پنجم، ش 17.
وبر، ماکس (1384)، «اقتصاد و جامعه (جامعه‌شناسی سیاسی)»، ترجمه عباس منوچهری و دیگران، تهران: مولی.
یزدانی، عنایت‌الله و  زمانی، مصطفی (1395)، «تحلیلی بر دولت ورشکسته لیبی»، فصلنامه دولت‌پژوهی، سال دوم، ش 6.
Allison, Roy (2008), “Virtual Regionalism, Regional Structures and Regime Security in Central Asia”. Central Asian Survey. 27 (2): 185–202. Doi: 10.1080/02634930802355121
Ashour, Omar (2015), Libyan Islamic unpacked: AISE, Transformation, And Future, Brookings Doha Center.
Ayoob, Mohammed (2007), "Security in the Third World: The Worm About to Turn?" In Buzan, Barry and Hansen, Lene (Ed.), International Security, London: SAGE Publication.
Bassiouni, M. Cherif (2013), Libya: From Repression to Revolution: A Record of Armed Conflict and International Law Violations, 2011-2013, Martinus Nijhoff Publishers.
Blanchard, Christopher M. (2016), “Libya: Transition and U.S. Policy”, Congressional Research Service, October 2, 2017. https://fas.org.
Buzan, Barry & Waever, Ole (2009), “Macrosecuritisation and Security Constellations: Reconsidering Scale in Securitisation Theory”. Review of International Studies, 35 (2): 253–276. Doi: 10.1017/ S0260210509008511.
Buzan, Barry (1983), “a Security Strategy for the Experience”, in Fact, John Ruggie: the contradictions of interdependence. New York, Columbia University Press.
Buzan, Barry (1988), the idea of strategic nuclear age. 2 section, Macmillan Publication.
Buzan, Barry (1991), the People, the Government and Fear: The National Security Problem in International Relations. Edition 4, University of North Carolina.
Chipaike, Ronald (2016), “The Libya Crisis: The Militarisation of the New Scramble and More”, International Journal of Humanities and Social Science, 2 (8).
Chivvis, Christopher S; Jeffrey Martini (2015), Libya after Qaddafi Lessons and Implications for the Future, National Security Research Division (RAND).
Danvers, William (2016), Building a New Foundation for Stability in Libya, Center for American Progress, https://cdn.americanprogress.org/wp
Huria, Sonali (2008). “Failing and Failed States: The Global discourse”, Avalibal at: http://www. ipcs.org.
Heywood, Andrew (2011). Global Politics. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
http://info.worldbank.org/governance/wgi/#reports
Joy, Ajish p (2011), “The Crisis in Libya, ORF Issue Brief”, Available: http://www.orfonline.org

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 بهمن 1397
  • تاریخ بازنگری: 0-727 فروردین 2
  • تاریخ پذیرش: 14 فروردین 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار