قدرت بازدارندگی رسانه‌ای تلویزیون و کاربست دفاعی آن؛ با تأکید بر توانمندسازی فردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 گروه مدیریت رسانه ای، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران

3 گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

4 گروه علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

اهمیت رسانه تلویزیون در جمهوری اسلامی ایران تا بدانجاست که امام خمینی(ره)، صداوسیما را یک دستگاه عظیم آموزشی و تربیتی و به‌منزله یک «دانشگاه عمومی» می‌دانند که در سطح کشور گسترده است. مقام معظم رهبری نیز در توضیح دانشگاه‌بودن آن، صداوسیما را مدرسه­ای عمومی برای همه اقشار در سراسر کشور می‌دانند که در آن پیام­ها، پایه­ها، مفاهیم و درس­های اسلام ناب، انقلابی و واقعی تدریس می­شود. هدف این مقاله درراستای راهبرد بازدارندگی رسانه­ای، طراحی مدلی به‌منظور نهادینه‌سازی برنامه­های توانمندسازی افراد از مجرای تلویزیون است. روش تحقیق مورداستفاده، آمیخته اکتشافی و با استفاده از راهبرد گونه­شناسی است. جامعه آماری این پژوهش را صاحب­نظران این حوزه تشکیل داده­اند. در بخش کیفی، نمونه آماری با استفاده از روش نمونه­گیری نظری 13 نفر و در بخش کمّی 385 نفر به شیوه نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار جمع‌آوری داده­ها مصاحبه نیمه­ساختاریافته فردی و پرسشنامه محقق‌ساخته است. تحلیل داده­ها براساس مدل‌سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار Smart-PLS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل محیطی، انسانی، تلویزیون، برنامه­ریزی و ویژگی­های مخاطب می­توانند متغیر توانمندسازی فردی را پیش­بینی کنند. آزمون مدل نیز نشان می­دهد، مدل پیشنهادی 7/62 درصد از تغییرات مربوط به توانمندسازی فردی را تبیین می­کند. براساس نتایج نهایی پژوهش، تلویزیون جمهوری اسلامی ایران بر توانمندسازی فردی اثر مستقیم دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Television’s Power of Media Deterrence and Its Defense Application With Emphasis on Individual Empowerment

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Farhangi 1
  • Meisam Samband 2
  • Jamshid Salehi Sedghyani 3
  • Mohammad Reza Ghaedi 4
1 Corresponding Author: Department of Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Department of Media Management, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
3 Department of Industrial Management, Management and Accounting Faculty, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
4 Department of Political Sciences, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

The television media in the Islamic Republic of Iran is of great importance so much that Imam Khomeini considers it as a great educational and training system in the form of a “public university” which has been extended throughout the country. In accounting for why it is a university, the Supreme Leader considers the Islamic Republic of Iran Broadcasting as a general school for different groups throughout the country where the messages, basics, and lessons given by the pure revolutionary Islam are taught." As a part of its effort to advance the strategy of media deterrence, this article is aimed at presenting a model in order to institutionalize individual empowerment programs via television. The research method used is exploratory mixed method by using the strategy of typology. The experts in this field constitute the statistical population of this research. 13 were selected in the qualitative part of the statistical population, and 385 were selected in the quantitative part by using simple random sampling. The tools for collecting data are individual semi-structured interview and researcher-made questionnaire. The analyzing of the data has been done on the basis of structural equation modeling by using Smart-PLS software. The findings of the research showed that human, and environmental factors, television, planning and audiences’ characteristics can predict the variable of individual empowerment. The model test also shows that the proposed model explains 62/7 percent of the changes related to individual empowerment. On the basis of the findings of the research, the IRIR television has a direct effect upon individual empowerment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • media deterrence
  • television
  • individual empowerment
  • national defense
  • soft power
اعزازی، شهلا (1373)، خانواده و تلویزیون، چاپ اول، گناباد: نشر مرندیز.
امام­زاده‌فرد، پرویز (1389)، بررسی جایگاه قدرت نرم در سیاست: از دوران باستان تا زمان معاصر، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال دوم، ش 7: 160 ـ 143.
امیری، مجتبی؛ محمودی، وحید؛ افروغ، عماد و نیری، شهرزاد (1392)، تبیین چارچوب کارکردی سیمای جمهوری اسلامی ایران جهت توسعه قابلیت های انسانی، فصلنامه راهبرد، سال 22، ش 66: 116 ـ 85.
ترابی، طاهره (1387)، بازخوانی قدرت نرم باتأکیدبر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی، در: افتخاری، اصغر (به اهتمام)، قدرت نرم؛ معنا و مفهوم، مقالات برگزیده همایش بسیج و قدرت نرم، جلد اول، تهران: پژوهشکده مطالعات و تحقیقات بسیج و دانشگاه امام صادق(ع).
جنیدی، رضا و ملائی، مسعود (1398)، راهبردهای مبتنی‌بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مقابله با قدرت هوشمند ایالات‌متحده امریکا، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال سوم، ش 8: 89 ـ 65.
حسن‌خانی، محمد (1384)، دیپلماسی فرهنگی و جایگاه آن در سیاست خارجی کشورها، مجله دانش سیاسی، ش 2:  148 ـ 135.
خالصی، پروین (1388)، نقش و اهمیت رسانه­های جمعی و کارکرد آنها، ماهنامه اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش 262: 287 ـ 274.
خرازی آذر، زهرا (رها) (1394)، درک مفهوم دیپلماسی: رسانه‌ها به‌مثابه بازیگران نوین دیپلماتیک، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، سال یازدهم، ش 33: 135 ـ 117.
دالگرن، پیتر (1385)، تلویزیون و گستره عمومی جامعه مدنی و رسانه­های گروهی، ترجمه مهدی شفقتی، چاپ دوم، تهران: سروش.
ساعد، نادر (1389)، بازدارندگی نرم؛ مبانی و کاربست دفاعی آن، فصلنامه راهبرد دفاعی، س هشتم،      ش 28: 115 ـ 87.
سورین، ورنر؛ دبلیو تانکارد و جی، جیمز (1388)، نظریه‌های ارتباطات، ترجمه علی‌رضا دهقان، چ چهارم، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
شاو، دونالد و مک کومبز، مکسول (1383)، کارکرد برجسته­سازی در مطبوعات، ترجمه امید مسعودی، در «اندیشه­های بنیادین علم ارتباطات»، گروه مترجمان، تهران: انتشارات خجسته.
شکرخواه، یونس (1384)، روزنامه‌نگاری سایبر، تهران: انتشارات ثانیه.
کستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات؛ قدرت هویت، ترجمه حسین چاووشیان، تهران: انتشارات طرح نو.
کلهر، رضا (1385)، میزگرد قدرت نرم و انقلاب اسلامی، فصلنامه مطالعات بسیج، ش 32: 26 ـ 7.
گیبینز، جان و ریمر، بو (1381)، سیاست پست‌مدرنیته، ترجمه منصور انصاری، تهران، انتشارات گام نو.
لاسول، هارولد (1383)، ساخت و کارکرد ارتباطات در جامعه، ترجمه غلامرضا آذری، در «اندیشه­های بنیادین علم ارتباطات»، گروه مترجمان، تهران: اتشارات خجسته.
لال، جیمز (1379)، رسانه‌ها، ارتباطات، فرهنگ (رهیافتی جهانی)، ترجمه مجید نکودست، تهران: انتشارات مؤسسه ایران.
مارتینز، ملون (1354)، تلویزیون در خانواده و جامعه نو، ترجمه جمشید ارجمند، تهران: انتشارات سرو.
محسنیان‌راد، مهدی (1384)، ایران در چهار کهکشان ارتباطی: سیر تحول تاریخ ارتباطات در ایران، از آغاز تا امروز، جلد سوم، تهران: انتشارات سروش. 
معتمدنژاد، کاظم (1395)، وسایل ارتباط جمعی، جلد اول، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
مک کوایل، دنیس (1388)، مخاطب‌شناسی، ترجمه مهدی منتظرالقائم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
مک کوایل، دنیس و ویندال، سون (1388)، مدل‌های ارتباطات جمعی، ترجمه گودرز میرانی، تهران: انتشارات دفتر پژوهش­های رادیو.
مولانا، حمید (1374)، از کارکردگرایی تا پست‌مدرنیسم و فراتر (پژوهش­های ارتباطات بین‌الملل در قرن بیست‌و‌یکم)، ترجمه مجتبی صفوی، فصلنامه رسانه، ش 24: 77 ـ 70.
مولانا، حمید (1393)، اطلاعات و ارتباطات جهانی: مرزهای نو در روابط بین‌الملل، ترجمه محمد حسن‌زاده، اسدالله آزاد و مریم اخوتی، چاپ دوم، تهران: انتشارات کتابدار وابسته به شرکت خدمات اطلاع‌رسانی کتابدار فرانسه.
مهدی­زاده، سیدمحمد (1389)، نظریه­های رسانه: اندیشه­های رایج و دیدگاه­های انتقادی، چاپ اول، تهران: همشهری.
نعمتی انارکی، داود (1388)، تأثیر فناوری‌های نوین رسانه‌ای بر قطب‌خبری‌شدن تلویزیون در جامعه (باتأکیدبر سند افق رسانه)، فصلنامه پژوهش­های ارتباطی، ش 60: 199 ـ 177.
وردی­نژاد، فریدون و بهرامی رشتیانی، شهلا (1388)، جامعه­شناسی خبر، تهران: انتشارات ثانیه.
ویندال، سون؛ سینگنایز، بنو و اولسون، جین (1376)، کاربرد نظریه­های ارتباطات، ترجمه علی‌رضا دهقان، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
منابع انگلیسی
Chan, Steve (2009), Soft Deterrence, Passive Resistance: American Lenses, Chinese Lessons, Paper Presented at the Annual Meeting of the International Studies Association, Hilton Hawaiian Village, Honolulu, Hawaii, available at http://www.allacademic.com/meta/p72118_index.html.
Galbraith, J. Kenneth (1983). The Anatomy of Power. Houghton Mifflin Harcourt. John D. Donahue, (eds.), Vision of Government Governance for the 21st Century. Mass., Cambridge: Brookings Institution Press.
Hatch, M.J, Cunliffe, A.L (2006), Organization Theory: Modern, Symbolic and Postmodern, New York: Oxford University Press.
Henseler J, Ringle CM, Sinkovics RR (2009). The Use of Partial Least Squares Path Modeling in International Marketing. Advances in International Marketing, 20, pp 277-319.
Hindell, K (1995). The Influence of the Media on Foreign Policy. International Relations.
Katz, E, Haas, H, Gurevitch, M. (1973). On the Use of the Mass Media for Important Things, American Sociological Review, Vol 38, Issue 2.
Lukes, Steven. (2007). Power and the Battle for Hearts and Minds: on the Bluntness of Soft Power," in Berenskoetter, Felix and M.J. Williams (eds.), Power in World Politics. London: Rutledge.
Mody, B. (2008). Television for Development, The International Encyclopedia of Communication, First Edition. Edited by Wolfgang Donsbach, Published by John Wiley & Sons, Ltd.
Nye, J. S. (2003). U.S. Power and Strategy after Iraq, Foreign Affairs, Vol. 82, No. 4 (July & August).
Nye, J. S. (2004). Soft power the mean to success in World politics, published in the United State by Public Affairs.
Silverstone, R (2007). Media and Morality, polity press.